STS-135: filmowe podsumowanie misji
Zakończona 21 lipca 2011 roku ostatnia misja promu kosmicznego obfitowała w wyjątkowe chwile. W tym artykule przedstawiamy wybór najciekawszych filmów podsumowujących tę wyprawę.
1 czerwca 2011 roku - prom Atlantis jest wyprowadzany na wyrzutnię startową LC-39A (ang. rollout). W trakcie rolloutu nieopodal, w Shuttle Landing Facility (SLF), ląduje prom Endeavour powracający z misji STS-134. Było to ostatnie wyprowadzenie promu na wyrzutnie startową oraz znak, że program wahadłowców (STS) dobiega końca.
http://www.youtube.com/watch?v=LE3Lc2i3BLw
Przez kolejne tygodnie trwały przygotowania do startu. W tym czasie wykryto problem z zaworem jednego z trzech silników głównych SSME promu, usterkę jednak naprawiono szybko i nie doszło do opóźnienia startu. 8 lipca pomimo kiepskiej prognozy pogody doszło do próby startu. Odliczanie przebiegało sprawnie (pogoda też się poprawiała) aż do momentu na 31 sekund przed startem, kiedy to odkryto potencjalny problem z infrastrukturą naziemną. Problem został jednak rozwiązany i prom wystartował przed końcem okienka startowego. Bez wątpienia było to dość niespodziewane wydarzenie.
http://www.youtube.com/watch?v=1qjZ86GIPwE
Trzeciego dnia misji tuż po godzinie 17:00 CEST prom Atlantis zacumował do Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS). Około godzinę wcześniej nastąpił ostatni manewr RPM, który można zobaczyć na poniższym nagraniu:
http://www.youtube.com/watch?v=UtvuCocb-tM
Rozpoczęła się część wspólna misji. Głównym ładunkiem misji STS-135 był moduł logistyczny MPLM, który dowiózł niecałe pięć ton ładunku, części zamiennych i sprzętu. Operacja przenoszenia modułu MPLM z ładowni promu odbyła się podczas czwartego dnia misji.
http://www.youtube.com/watch?v=qUP-5ehHQNM
Dzień później nastąpił spacer EVA-1 - ostatni spacer kosmiczny związany z promem kosmicznym. W przestrzeń kosmiczną wyszli astronauci Mike Fossum i Ron Garan, należący do załogi 28. Ekspedycji na ISS (a nie misji STS-135). Spacer trwał sześć godzin i trzydzieści jeden minut. Astronauci wykonali wszystkie zaplanowane zadania.
http://www.youtube.com/watch?v=ssTkWcXKM40
Kolejne dni były przeznaczone głównie na transferze ładunku na Stację z modułu MPLM oraz dolnego pokładu promu. W międzyczasie astronauci brali udział w wywiadach dla stacji radiowych i telewizji. Od czasu do czasu wspominano także o kończącym się programie STS. Poniższe nagranie to podsumowanie prac dziewiątego dnia misji STS-135.
http://www.youtube.com/watch?v=MKQeMQLLk2w
19 lipca 2011 roku prom Atlantis po raz odstani odcumował od ISS. Kilkadziesiąt minut po odcumowaniu rozpoczęła się operacja oblotu Stacji przez prom. Tym razem ISS najpierw dokonała obrotu o 90 stopni, ustawiając się "krawędzią" do promu. Dzięki takiej orientacji ISS będzie możliwe dokładne sfotografowanie rzadko obserwowanych obszarów Stacji, takich jak krawędzie kratownicy czy też panele słoneczne.
http://www.youtube.com/watch?v=4PEp9fjeLME
Po odcumowaniu rozpoczęły się przygotowania do wejścia promu Atlantis w atmosferę. Koniec misji zaplanowano dla dwusetnej orbity, w dniu 21 lipca 2011 roku. Tego dnia (a raczej nocy, gdyż lądowanie nastąpiło przed świtem) pogoda na Florydzie była wyśmienita i prom wylądował w SLF o godzinie 11:56 CEST. Tym samym zakończyła się ostatnia misja promu kosmicznego i trzydziestoletni program STS.
http://www.youtube.com/watch?v=HLDG5sNMX2M
Wraz z końcem misji promów kosmicznych rozpoczyna się proces wycofywania wahadłowców ze służby. Proces ten potrwa kilka miesięcy, po których promy zostaną przekazane kilku amerykańskim muzeom. Atlantis pozostanie w Kennedy Space Center na Florydzie.
źr1