Badania koronalnych wyrzutów masy na Słońcu
Słońce nie zawsze jest tak spokojną gwiazdą, jak nam się może wydawać, oglądając jak codziennie "wędruje" od wschodu do zachodu. Zdarzają się na nim gwałtowne wybuchy. Najnowsze wyniki badań takich eksplozji przedstawiono podczas zjazdu brytyjskiego towarzystwa astronomicznego Royal Astronomical Society, który odbywa się w tym tygodniu.
STEREO to misja amerykańskiej NASA, z udziałem naukowców z krajów europejskich. W jej ramach zostały umieszczone w kosmosie dwa obserwatoria słoneczne. Są one tak rozmieszczone, aby można było obserwować całą przestrzeń pomiędzy Słońcem, a Ziemią. Naukowcy chcą także wykonywać trójwymiarowe obrazy Słońca. Bliźniacze obserwatoria STEREO zostały wyniesione w kosmos 25 października 2006 r.
Z kolei Hinode to misja japońska, wspierana przez naukowców amerykańskich i brytyjskich. Satelita znajduje się na takiej orbicie wokół Ziemi, aby móc przez cały czas badać Słońce. Hinode działa od 23 września 2006 r.
Jednym ze zjawisk badanych w trakcie obu misji są wybuchy słoneczne. Taki wybuch to gwałtowne uwolnienie energii uwięzionej w polu magentycznym w koronie słonecznej. Część z tych wybuchów (najmniejsze), powodują, ze korona uzyskuje temperaturę milionów stopki Celsjusza, dzięki czemu świeci w promieniowaniu rentgenowskim i ultrafioletowym.
Natomiast największe, zwane koronalnymi wyrzutami masy (CME - Coronal Mass Ejections), gdy dotrą do Ziemi, mogą powodować burze w polu magnetycznym naszej planety. Taki wybuch to miliony ton plazmy poruszających się z prędkością miliona kilometrów na godzinę.
Dzięki współpracy obu misji naukowcy mogą śledzić wyrzuty koronalne na całej drodze od Słońca do Ziemi, co pozwala na zbadanie ich ewolucji i oddziaływań z wiatrem słonecznym.
Poza opisanymi dwoma misjami, Słońce jest badane spoza Ziemi przez obserwatorium orbitalne SOHO, a otoczenie naszej gwiazdy także przez sondę Ulysses.
Źródo: Royal Astronomical Society www.astronomia.pl
Więcej info: RAS National Astronomy Meeting 2007,
STEREO mission,
International Spacecraft Reveals Detailed Processes on the Sun