Supernowa SN 1987A (jasny obiekt w środku zdjęcia) i jej otoczenie na fotografii wykonanej przez teleskop rentgenowski XMM Newton 17 stycznia 2007 r. Kolory czerwony, zielony i niebieski przedstawiają promieniowanie rentgenowskie o różnej energii. Źródło: ESA/EPIC/MPE
Nie tylko Kosmiczny Teleskop Hubble'a "pamiętał" o dwudziestej rocznicy odkrycia supernowej SN 1987A. Również obserwatorium rentgenowskie XMM Newton po raz kolejny skierowało swoje instrumenty obserwacyjne na ten obiekt.
Nowe obserwacje wykonane w dniu 17 stycznia 2007 roku pozwoliły naukowcom na potwierdzenie faktu stałego wzrostu jasności odległego o 160 tys. lat świetlnych od Ziemi źródła.
Pierwsze obserwacje SN 1987A w promieniach rentgenowskich przeprowadził w 1992 roku satelita ROSAT. Od tej pory obiekt stale zwiększa swoją jasność w tym zakresie widma. Aktualnie obserwowana jasność supernowej w Wielkim Obłoku Magellana przewyższa jasność wszystkich źródeł rentgenowskich znajdujących się w jej sąsiedztwie. XMM Newton obserwuje supernową od 2000 roku i w ciągu tego okresu jasność rentgenowska źródła wzrosła dziesięciokrotnie.
Obserwacje SN 1987A stanowią dla naukowców możliwość przeprowadzenia dokładnych badań pozostałości supernowej we wczesnych stadiach po wybuchu. Prowadzone w całym zakresie widma badania odsłoniły szczegółowy obraz środowiska wokółgwiezdnego powstałego podczas procesu wypływu materii pod postacią potężnego wiatru gwiazdowego "wiejącego" z gwiazdy olbrzyma przed wybuchem.
Obserwowane przez astronomów promieniowanie X powstało wskutek oddziaływania ze środowiskiem wokółgwiazdowym wytworzonej podczas wybuchu fali uderzeniowej. Szczegółowa analiza tego promieniowania pozwoli na dokładniejsze zrozumienie procesów zachodzących podczas wybuchu supernowej i być może doprowadzi do odkrycia centralnego, zwartego obiektu. Naukowcy uważają, że pozostałością po wybuchu jest gwiazda neutronowa, jednakże żaden taki obiekt nie został do tej pory odkryty.
Źródło: ESA
Ponadto: XMM-Newton's anniversary view of supernova SN 1987A
