Amerykanów jest coraz więcej. Czym to grozi światu?
Liczba ludności Stanów Zjednoczonych przekroczyła 300 milionów. Z pewnością to ważny próg, ale czy jest to powód do świętowania, czy raczej do niepokoju?
Zdaniem niektórych amerykańskich komentatorów nadarza się okazja, by odnotować, iż USA to w świecie rozwiniętym chyba jedyny kraj, w którym gospodarkę wspiera wyraźny wzrost liczby mieszkańców. Wielu ekspertów twierdzi jednak, że osiągnięcie progu 300 milionów ludności powinno stać się sygnałem do ponownego przyjrzenia się bezprecedensowej skali konsumpcji w tej największej gospodarce świata i trzeciej pod względem wielkości populacji.
Jednak jako model gospodarczy dla reszty świata, zwłaszcza szybko
rozwijających się gospodarek Chin i Indii, jest to zdaniem ekspertów nie do zaakceptowania. W skali globalnej przeciętny obywatel amerykański zużywa znacznie więcej zasobów naszej planety, niż przypada mu ich statystycznie – energii ponad cztery razy więcej niż średnia światowa i niemal trzy razy więcej wody. Produkuje też ponad dwa razy więcej odpadów i pięć razy więcej dwutlenku węgla, który jest głównym czynnikiem globalnego ocieplenia. Stany Zjednoczone, gdzie mieszka pięć procent ludności świata, zużywają 23 procent globalnej energii, 15 procent mięsa i 28 procent papieru. Dalszy wzrost liczby Amerykanów oznacza, że jeszcze więcej ludzi będzie konsumować te ograniczone często zasoby.
Może tak być, że Amerykanin numer 300 000 000 to nielegalny imigrant urodzony gdzieś na południu lub na zachodzie USA, gdzie wzrost liczby ludności jest najszybszy. Niemal jedna trzecia rocznego wzrostu liczby ludności wynoszącego 0,9-1 procent to rezultat imigracji, w znacznym stopniu nielegalnej.
„Ameryka to jedyny uprzemysłowiony kraj na świecie, w którym występuje znaczący wzrost liczby mieszkańców– stwierdza w swoim nowym raporcie Victoria Markham, dyrektor Centre for Environment and Popualtion. – Stosunkowo wysokie w USA wskaźniki wzrostu populacji, konsumpcji zasobów naturalnych i zanieczyszczeń oznaczają w połączeniu ze sobą ogromną presję na środowisko, odczuwaną zarówno w tym kraju, jak i na całym świecie”. (…)
Lester Brown, dyrektor Earth Policy Institute twierdzi, że ten amerykański, zachłanny model konsumpcji ma także swój wymiar globalny. Obok określonych posunięć w polityce zagranicznej, na które wpływa chęć zapewnienia sobie udziału w kurczących się zasobach, USA dają rozwijającemu się światu przykład, jakiego nie da się na dłuższą metę naśladować. „Przywykliśmy uważać, że kraje rozwijające się nie konsumują wiele… Ale sytuacja się zmienia i zaczynają one postępować tak jak my i zmierzać do osiąganych przez nas poziomów dochodu”.
Jeśli gospodarka Chin będzie rozwijać się w tempie 8 procent rocznie, twierdzi Brown, w roku 2031, kiedy ludność tego kraju liczyć będzie 1,45 miliarda, jego poziom dochodów zrówna się z poziomem USA z 2004 roku.
Uwzględniając taki przyrost ludności i obecne wskaźniki konsumpcji, można prognozować, że zużycie papieru w Chinach będzie wówczas dwa razy większe od obecnej światowej produkcji papieru, a liczba samochodów osiągnie wielkość 1,1 miliarda (dziś na świecie jest 800 milionów samochodów).
„Jak widać, zachodni model gospodarczy nie sprawdzi się w przypadku Chin, a zatem nie sprawdzi się też w przypadku Indii. A w dłuższej perspektywie… nie sprawdzi się również w naszym przypadku” – mówi Brown.
W roku 1915 ludność USA liczyła 100 milionów. Po 52 latach, w 1967 roku, osiągnęła 200 milionów. Na przekroczenie kolejnego progu, 300 milionów, trzeba było zatem już tylko 39 lat.
1915: 100 milionów
Liczba ludności USA przekroczyła próg 100 milionów w roku 1915, dwa lata przed przystąpieniem Stanów Zjednoczonych do I wojny światowej. Amerykanie byli wówczas zdumieni zatonięciem brytyjskiego statku „Lusitania”, zachwycali się Charlie Chaplinem i dyskutowali nad imigracją. „Tu jest wielki tygiel, w którym musimy wytopić szlachetny metal” – mówił prezydent Woodrow Wilson, gdy do USA co roku napływał z Europy milion imigrantów. „Wielka nadzieja białych”, Jess Willard pokonał czarnego czempiona boksu Jacka Johnsona w walce stoczonej w Hawanie. Piechota morska została wysłana na Haiti po tym, gdy tłum zabił tam prezydenta, a Ku Klux Klan został ponownie założony jako organizacja „dobroczynna”.
1967: 200 milionów
Gdy liczba ludności USA osiągnęła 200 milionów, kraj był po uszy zaangażowany w wojnę w Wietnamie, Muhammad Ali został pozbawiony tytułu mistrza świata wagi ciężkiej w boksie za odmowę wypełnienia obowiązku służby wojskowej, dziesiątki ludzi zginęły w zamieszkach na tle rasowym w Detroit, a San Francisco uległo czarowi Lata Miłości. Eugen McCarthy zapowiedział, że będzie ubiegał się o fotel prezydenta, uchwalono 25 Poprawkę do Konstytucji, zezwalającą na przekazanie władzy wiceprezydentowi w razie niezdolności prezydenta do sprawowania tej funkcji, a trzech astronautów ze statku Apollo spłonęło podczas próby przeprowadzonej na Cape Canaveral. W USA zainstalowano milionowy telefon. Do najpopularniejszych filmów należały „Absolwent”, „Bonnie i Clyde” oraz „W upalną noc”.
Ameryka zjada świat
300 milionów: obecna liczba ludności USA
75lat średnia długość życia mężczyzn w USA. Dla kobiet średnia ta wynosi 80.
63lat średnia długość życia mężczyzn w krajach rozwijających się. Dla kobiet wielkość ta wynosi 67.
395 milionów: przewidywana liczba ludności USA w 2050 roku
1682 m³: roczne zużycie wody na jednego mieszkańca w USA
633 m³: roczne zużycie wody na jednego mieszkańca na świecie
545 m³ roczne zużycie wody na jednego mieszkańca w świecie rozwijającym się
2,5 kg: odpady produkowane dziennie przez mieszkańca USA. W Europie wielkość ta wynosi 1,5 kg, w świecie rozwijającym się około 0,5 kg
39 710 dolarów: dochód narodowy brutto w USA na głowę w 2004 roku
8540 dolarów: dochód narodowy na głowę w świecie
4450 dolarów: dochód narodowy na głowę w krajach rozwijających się
19,8 ton: emisja dwutlenku węgla na głowę w USA
3,9 ton: emisja dwutlenku węgla na głowę w świecie
58 miliardów: liczba hamburgerów zjadanych rocznie przez Amerykanów
54 miliony: liczba Amerykanów cierpiących na otyłość
300 000: liczba zgonów rocznie z powodu otyłości
3076 kg: roczne zużycie papieru na głowę w USA
522 kg: roczne zużycie papieru na głowę w świecie
200 kg: roczne zużycie papieru na głowę w krajach rozwijających się
204 miliony: liczba pojazdów na amerykańskich drogach
37%, jaki w stosunku do wszystkich samochodów na świecie stanowią pojazdy na amerykańskich drogach
1 na 7: baryłek ropy naftowej zużywają kierowcy amerykańscy
24 miliony: liczba Amerykanów jeżdżących terenówkami
7921: konsumpcja energii w USA na głowę, wyrażona w kilogramach ropy naftowej
1631: konsumpcja energii w świecie na głowę, w kilogramach ropy naftowej
828: konsumpcja energii w krajach rozwijających się na głowę, w kilogramach ropy naftowej
źródło
