Wenus, często nazywana również Gwiazdą Wieczorną z uwagi na jasność z jaką świeci podczas obserwacji z Ziemi, jest planetą równie ciekawą co nieprzyjazną. Planeta ta nie rzadko jest również porównywana do Ziemi z powodu swojego rozmiaru, który jest zbliżony do rozmiarów naszej planety oraz jej masę i skład chemiczny.
foto / wiki
Wenus jest drugą planetą od Słońca i trzecim pod względem jasności ciałem niebieskim widocznym na niebie (oczywiście zaraz po Księżycu i Słońcu). Nazwa tej planety wywodzi się od rzymskiej bogini miłości, Wenus. Z uwagi na fakt, iż na nocnym niebie widoczna jest ona tylko przez około 3 godziny przed wschodem Słońca lub po zachodzie Słońca nazywana jest także Gwiazdą Poranną (Jutrzenką) lub Gwiazdą Wieczorną.
Ogromne temperatury panujące na powierzchni planety w czasie dnia skutecznie uniemożliwiają ludziom bliższą eksplorację. Po oświetlonej stronie planety temperatura osiąga nawet 484 stopnie Celsjusza. Powierzchnię Wenus zakrywa masywna, szybko przemieszczająca się warstwa chmur kwasu siarkowego. Chmury te tworząc niejako powłokę wokół planety zatrzymują ciepło wewnątrz powodując Efekt Cieplarniany co jest bezpośrednim powodem tak szkodliwych warunków, dodatkowo odbijają one światło słoneczne, co sprawia, że Wenus obserwowana z Ziemi jest bardzo jasna i łatwo dostrzegalna. W chmurach tych występują stale potężne burze z piorunami. Jak do tej pory kilkukrotnie udało się je wykryć.
Z uwagi na to, że chmury pochłaniają 15% promieniowania słonecznego wyładowanie elektryczne nie są żadną nowością natomiast brak pola magnetycznego planety powoduje iż jonosfera wystawiona jest na działanie wiatru słonecznego, który rozprasza ją na przestrzeni od 250 do aż 1500 kilometrów.
Na powierzchni planety można zauważyć kilka wielkich, nieaktywnych już wulkanów. Duża część powierzchni Wenus pokryta jest przez warstwy magmy i stare potoki lawowe, które powstały za sprawą erupcji wulkanicznych w zamierzchłej przeszłości.
foto / softpedia
Grafika koncepcyjna przedstawiająca obraz burz z piorunami na Wenus.
Wenus jest nietypowa również z innego powodu. Powodu, który wyróżnia ją ponad inne planety na tle całego układu słonecznego, obraca się ona bowiem wokół swojej osi w prawo, a nie tak jak wszystkie inne planety, które kręcą się w lewo. Obraca się ona bardzo powoli równocześnie krążąc wokół Słońca.
Średnica Wenus wynosi 12 100 km. i jest mniejsza od Ziemi zaledwie o 644 kilometry. Wenus jest również planetą, która zbliża się do Ziemi na najbliższą odległość wynoszącą w przybliżeniu 38.200.000 kilometrów.
Odległość planety od Słońca waha się od 108.200.000 km (punkt odsłoneczny - aphelium) do około 107.500.000 kilometrów (punkt przysłoneczny - peryhelium). Pełnego obiegu wokół gwiazdy dokonuje w 224,7008 dni ziemskich przy średniej prędkości 35,03 km/s. Jako ciekawostkę można dodać fakt, że obraca się ona wokół własnej osi wyjątkowo wolno, zajmuje jej to 243 dni 2 h i 24 minuty. Wynika stąd, że doba na Wenus jest dłuższa niż rok. Słońce przesuwa się nad wenusjańskim niebem bardzo wolno, jednak doba słoneczna wynosi na Wenus 116,8 dnia.
Wenus jest klasyfikowana jako planeta typu Ziemskiego (każda planeta skalista jest tak określana). Atmosfera Wenus składa się głównie z dwutlenku węgla (96,6%), azotu (3,2%) oraz śladowej ilości wody (0,1 - 0,4%) i helu (0,025%).
Mapa Wenus, ukazująca obszary wyżynne na żółto: Ziemia Isztar znajduje się u góry mapy, a Ziemia Afrodyty tuż poniżej równika.
Wnętrze Wenus przypomina nieco Ziemskie. Jądro o promieniu około 3000 km zbudowane jest z żelaza i niklu jednakże w porównaniu do Ziemskiego jądra ma ono stałą konsystencję. Otoczone jest przez gruby skalisty płaszcz (3000 km.), pokryty bazaltową skorupą o około 50-cio kilometrowej grubości.
Około 80% powierzchni Wenus stanowią równiny wulkaniczne, w tym 70% to równiny pokryte niskimi grzbietami, a pozostałe 10% jest gładkie lub pofalowane.
Północny obszar wyżynny to Ishtar Terra (Terra oznacza Ziemia, więc tłumaczy się to jako Ziemia Ishtar), nazwana imieniem Isztar, babilońskiej bogini miłości; ma on powierzchnię zbliżoną do powierzchni Australii. Najwyższe góry na Wenus, Maxwell Montes leżą na Ziemi Isztar. Ich najwyższy szczyt znajduje się 11 km powyżej średniego poziomu powierzchni Wenus. Południowy obszar wyżynny nosi nazwę Aphrodite Terra (Ziemia Afrodyty), od greckiej bogini miłości Afrodyty i jest większy od północnego, ma rozmiary podobne do Ameryki Południowej. Sieć spękań i uskoków pokrywa większość tego obszaru.
Kratery uderzeniowe na Wenus na podstawie danych radarowych
Wenus była jedną z pierwszych planet wziętą pod lupę przez amerykańskie i radzieckie sondy kosmiczne. Już w roku 1961 poczyniono pierwsze nieudane próby eksploracji Wenus. 4 lutego 1961 wystartował Sputnik 7 (ZSRR) jednak nie osiągnął zamierzonego celu. 12 lutego tegoż roku sonda Wenera 1 (ZSRR) straciła łączność z Ziemią.
22 lipca amerykańska sonda Mariner 1 została wysłana aby zbadać bliżej planetę, jednak wkrótce po starcie zboczyła z kursu i została zniszczona. Bezzałogowa sonda Mariner 2 przeleciała w grudniu 1962 roku w odległości 34 760 kilometrów od Wenus. W ciągu kolejnych kilku lat(koniec Lutego oraz początek Marca 1966 roku) dwie radzieckie sondy - Wenera 2 oraz Wenera 3 przeszły w odległości 24 000 kilometrów od planety. Tak zaczęły się regularne badania, które poparte zostały większymi bądź mniejszymi sukcesami.
Kolejne próby badawcze następowały począwszy od 1962 aż do1975 roku.
Dopiero w roku 1973 nastąpił mały przełom w próbach bliższego poznania planety. Sonda Mariner 10 przesłała pierwsze ultrafioletowe zdjęcia Wenus przelatując całe 4200 kilometrów od niej.
20 października 1975 roku lądownik Wenera 9 (ZSRR) oddzielił się i dwa dni później miękko opadł na powierzchni Wenus. Lądownik stał się pierwszym statkiem kosmicznym, który przekazał obraz na Ziemię z powierzchni innej planety. Dodatkowo przesłał on na Ziemię informacje o skorupie Wenus, chmurach i składzie atmosfery oraz nasłonecznieniu.
Wenus można poznać po jej jasności, jest ona jaśniejsza niż inne gwiazdy.
4 grudnia 1978 roku na orbitę Wenus weszła amerykańska sonda Pioneer Venus 1 (Pioneer Venus Orbiter), która wykonała 17 eksperymentów w tym stworzyła radarową mapę planety. Stworzona przez Venus Orbiter mapa uwzględniała cechy powierzchni z dokładnością do 80 km. Venus 1 pozostał na orbicie do sierpnia 1992 roku wykorzystując wszystkie swoje źródła energii po czym spłonął w atmosferze.
Amerykańska sonda Magellan rozpoczęła misję 4 maja 1989 r. z zadaniem wykonania map powierzchni Wenus przy pomocy radaru. Podczas trwającej ponad 4 lata pracy uzyskała ona obrazy o wysokiej rozdzielczości, dokładne i precyzyjne jak nigdy wcześniej. Pomiary Magellana obejmują mapy radarowe ponad 98% powierzchni Wenus i w 95% dokumentują jej pole grawitacyjne. W 1994 roku, pod koniec swej misji, Magellan został celowo wysłany w atmosferę Wenus i zniszczony celem określenia jej gęstości.
Pioneer Venus orbiter.
Mapa radarowa powierzchni Wenus wykonana przez sondę Magellan.
Sonda Magellan
Obserwacje i próby jeszcze dokładniejszego zbadania Wenus trwały przez ostatnie lata i będą prowadzone w przyszłości. Sonda Venus Express, zaprojektowana i zbudowana przez Europejską Agencję Kosmiczną, została wyniesiona przez rosyjską rakietę Sojuz-Fregat w dniu 9 listopada 2005 roku. 11 kwietnia 2006 roku weszła ona na orbitę okołobiegunową wokół Wenus.
Wysłana przez NASA sonda MESSENGER, podczas lotu na Merkurego wykonała dwa przeloty koło Wenus, w październiku 2006 i czerwcu 2007 roku, wykonując przy tym obserwacje planety.
Europejska Agencja Kosmiczna również planuje misję na Merkurego, nazwaną BepiColombo, która wykona dwa przeloty koło Wenus w 2019 i 2020 roku, zanim dotrze na orbitę Merkurego w 2024 roku
Kolejną sondą przeznaczoną do badań Wenus była sonda Akatsuki, stworzona przez Japońską Agencję Kosmiczną (JAXA), która została wystrzelona 20 maja 2010 r. Zakładano osiągnięcie celu do grudnia 2010 r., jednak z powodu awarii silnika wejście na orbitę nie powiodło się.
W ramach programu New Frontiers, NASA rozważała wysłanie na Wenus lądownika Venus In-Situ Explorer (VISE), który miał zbadać skład chemiczny i mineralogiczny wenusjańskiego regolitu. Sonda miała mieć możliwość wiercenia w podłożu i pobrania próbek, które nie uległy zwietrzeniu w warunkach panujących na powierzchni.
Z kolei rosyjska sonda Wenera-D, której data misji nie została dotychczas wyznaczona, ma obserwować planetę z orbity i wypuścić lądownik, o konstrukcji opartej na dawniejszych sondach programu Wenera, zdolny przetrwać dłuższy czas na powierzchni.
Inne propozycje przyszłych misji obejmują wysłanie łazików, aerobotów (sond balonowych) i bezzałogowych samolotów.
Źródło:
earthsky
mk
astronet
NASA
wiki
planetary
Użytkownik ✪Critter edytował ten post 14.07.2015 - 18:05
