foto / Marco Lorenzi / APOD
Jeśli chcesz by twoja galaktyka była schludna i czysta potrzebujesz usług specjalnego zespołu sprzątającego - Supermasywnych Czarnych Dziur i wybuchających Supernowych. Jednakże baczyć musisz na to, że czysta galaktyka to z reguły martwa galaktyka ponieważ nowe formacje gwiezdne powstają w sporym bałaganie jak gazy, pyły czy odłamki skalne.
Tutaj nasuwa się pytanie, które przelatuje przez głowy uczonych z niebezpieczną częstotliwością. Dlaczego w niektórych galaktykach gwiazdy wciąż się formułują, a w niekórych nie powstają niemal w ogóle? Kluczowa tutaj jest obecność molekularnych gazów, bez których formowanie się nowych gwiazd nie byłoby możliwe. Obecnie naukowcy starają się wyjaśnić dlaczego w jednych galaktykach gazów tego typu jest pod dostatkiem podczas kiedy w innych nie ma wystarczającej ich ilości aby mogły powstawać nowe obiekty.
Jednym z powodów może być kosmiczny wiatr wywoływany przez supermasywne czarne dziury w centrach galaktyk. Wiatr ten, przesuwając pyły i gazy molekularne, powoduje iż trafiają one do miejsc gdzie towrzenie się nowych gwiazd jest niemożliwe. Jendak czy może to byc jedyny powód?
Nasze poprzednie badania dowiodły, że działanie Czarnych Dziur może ograniczyć towrzenie się formacji gwiezdnych w masywnych galaktykach, ale nie może ono całkowicie go zatrzymać. Coś innego musi wyrzucać gazy molekularne na zewnątrz (...)
- powiedział Mark Voit, z Uniwersytetu Stanowego w Michignan w USA.
Głównym podejrzanym w tej sprawie stały się Supernowe. Naukowcy zbadali pięc masywnych, eliptyczny galaktyk, w których formacje gwiezdne wciąż się pojawiają, oraz pięc innych galaktyk, w których kreacja nowych formacji gwiezdnych ustała. Z badań i analiz wynika, że galaktyki wciąż produkujące nowe gwiazdy są chłodniejsze niż te już prawie martwe.
Jedna z wybranych galaktyk, NGC 4261, wyróżniała się największą Czarną Dziurą w swoim rdzeniu, była ona 50 razy potężniejsza od Czarnych Dziur w pozostałych dziewięciu galaktykach. Czarna dziura może podgrzewać i mieszać gazy molekularne ograniczająć możliwości tworzenia się nowych gwiazd, lecz nie może uniemożliwić tego całkowicie.
Tutaj właśnie wkracza do akcji Supernowa typu la. Wybuchy Supernowych są potężnymi eksplozjami, które owe gazy dosłownie wymiatają z galaktyki skutecznie uniemożliwiając w ten sposób powstawanie nowych gwiazd. Co prawda podgrzewanie gazów molekularnych przez Czarne Dziury może poważnie ograniczyć możliwości kreacji nowych obiektów to jednak nie może ono całkowicie tego procesu zatrzymać.
Dla przypomnienia, z eksplozją Supernowej typu la mamy do czynienia w wyniku wybuchu białego karła. W odróżnieniu do innych rodzajów supernowych, obiekty typu Ia są zazwyczaj znajdowane we wszystkich typach galaktyk (włączając w to galaktyki eliptyczne, które były przedmiotami badań naukowców wspomnianym w tym artykule). Tego rodzaju supernowe uwalniają najwięcej energii spośród wszystkich znanych rodzajów supernowych. Co z kolei mogło by tłumaczyć skąd wzięła się energia zdolna do "wymiecenia" wystarczającej ilości gazów i pyłów aby zatrzymać formowanie się owych gwiazd w galaktyce.
Wygląda więc na to, że wybuchające gwiazdy z rzadka odchodzą w samotności, biorąc ze sobą, wraz ze swoim wybuchem, wiele innych gwiazd, które mógłby powstać w przyszłości.
Tłumaczenie własne.
Źródło:
