10 odpowiedzi w tym temacie

[Jarecki]

Jeszcze nie tak dawno, przed wynalezieniem elektryczności, rolnicy bazowali na świetle Księżyca pracując dłużej niż pozwalała im na to nasza najbliższa gwiazda. Idealną porą była pełnia Księżyca przy bezchmurnym niebie.

Księżycowe światło jest pomocne, choć jak zapytamy rolników, nosi ono znamiona niezwykłości. Najbliższa okazja zaobserowania takiego zjawiska będzie miała miejsce 8-mego października (perygeum). Zachowajcie czujność.

1. Księżyc "kradnie" kolory ze wszystkiego czego dotknie. Spójrzmy dla przykładu na różę. W pełnym księżycowym świetle kwiat jest jasny i mimo, że rzuca nawet cień... nie jest czerwony. Jest szary. W rzeczywistości, cała otoczenie wygląda podobnie. Dosłownie jakbyśmy oglądali czarnobiałą telewizję...

2. Jeśli dłużej zaczniesz podziwiać szary krajobraz po pewnym czasie zmieni się on w twoich oczach na niebieski. Najlepszym miejscem do obserwacji tego zjawiska jest punkt oddalony od terenów miejskich, na ciemnym, niczym nieoświetlonym polu, z daleka od wszelkich sztucznych źródeł światła. Dłuższe wpatrywanie się w oświetlony księżycowym światłem krajobraz skutkuje niebieskim efektem obserwacji. Nie dotyczy to oczywiście Księżyca - ten koloru w tego typu obserwacji nie zmieni.

Pierwszym naukowcem, który odkrył owy efekt "niebieskiego zakłamania" był żyjący w XIX stuleciu Johannes Purkinje.

Obecnie producenci filmowi bardzo często dla urzeczywistnienia nocnych scen zakładają na kamery niebieskie filtry.

3. W świetle księżycowym trudno jest cokolwiek przeczytać. Otwórz książkę i spróbuj czytać. Niemożliwe? No właśnie. Przeczytaj kilkanaście zdań. Co się dzieje? Obraz się rozmywa mimo, że wygląda na całkiem jasny i wyraźny.

Światło odbite od pyłowej powierzchni Księżyca nie jest jednak bardziej egzotyczne od tego emitowanego przez Słońce. Jedyna różnica to jego intensywność. Światło odbite Księżyca jest 400 000 słabsze niż światło słoneczne.

Co jest więc powodem owego dziwnego zachowania się naszego wzroku? Odpowiedź daje nam konstrukcja i zasada działania ludzkiego narządu wzroku.


Siatkówka jest jak organiczna kamera cyfrowa z dwoma typami pikseli: pręcikami i czopkami. Czopki pozwalają nam odbierać kolory (np. czerwone róże) oraz szczegóły obrazu (litery w książce), jednakże pracują tylko w jasnym świetle. Po zajściu Słońca za horyzont przewodnictwo przejmują pręciki.

Pręciki są bardzo czułe (1000 bardziej niż czopki) i są odpowiedzialne za widzenie w nocy. Zgodnie z ostatnimi badaniami, pręciki są zdolne do wykrycia światła nawet z jednego fotona! Jest tylko jeden problem - pręciki nie rozróżniają barw. Wszystko, co odbiorą, przekazują do naszego mózgu jak dawna telewizja.

Skoro pręciki są na tyle czułe, dlaczego nie można z nich korzystać podczas czytania w świetle Księżyca? Problemem jest ich nieobecność w dołku centralnym siatkówki, gdzie pada obraz podczas czytania. Efektem tego jest rozmyty, niewyraźny obraz.

Wracamy do efektu "niebieskiego zaślepienia".

"Warto zauważyć, że percepcja niebieskiego koloru i każdego innego w księżycowym świetle ujmując względność intensywności światła znajduje się poniżej poziomu detekcji przez czopki. Skoro czopki nie są stymulowane, skąd bierze sie efekt niebieskiego zaślepienia" - "Modeling Blueshift in Moonlit Scenes using Rod-Cone Interaction" by Saad M. Khan and Sumanta N. Pattanaik, University of Central Florida.

Autorzy badania przypuszczają, że wyjaśnieniem efektu niebieskiego zaślepienia może być oddziaływanie bioelektryczne, wywoływane przez pręciki na czopki podczas wydłużonego czasu ekspozycji.

http://hotnews.pl/artnauka-419.html

[Aquila]

Bardzo ciekawy artykuł, o ile to co jest w nim napisane jest prawdziwe (a jednak wolę weryfikować zamieszczone tutaj materiały) Chyba najbliższej nocy podczas pełni sam to sprawdzę, bo jakoś do tej pory nie zwracałem na to uwagi

Ale z tym:

3. W świetle księżycowym trudno jest cokolwiek przeczytać. Otwórz książkę i spróbuj czytać. Niemożliwe? No właśnie. Przeczytaj kilkanaście zdań. Co się dzieje? Obraz się rozmywa mimo, że wygląda na całkiem jasny i wyraźny.

nie do końca mogę się zgodzić, bo mój ojciec jak był dzieckiem, to lubił czytać ksiązki przy świetle księżyca i niejedną w ten sposób przeczytał od deski do deski

[waluta]

Chętnie to sprwdze :smile:

[Mariush]

Bardzo ciekawy artykuł. :smile:

Swego czasu, gdy astronomia obserwacyjna ograniczała się do obserwacji wizualnych był to kłopotliwy efekt, szczególnie w odniesieniu do słabych obiektów mgławicowych (np. galaktyk).

Dla wnikliwych badaczy:
Publikacja "Modeling Blueshift in Moonlit Scenes using Rod-Cone Interaction"(wersja PDF)

[Pylbas]

Artykuł fajny - zahacza o lekcję biologii Pręciki itd., Co do widzenia w szarości wiedziałem, że tak jest ale o kolorze niebieskim jakoś nie

[pandemia]

8 pażdziernik to piątek... byleby niebo nie było zachmurzone...

[Tiamat]

Dobrze sie sklada w piatki zawsze wracam przez lasek od dziewczyny, to sprawdze to napewno, ale znajac zycie to zamiast ksiazki wezme parasol

[Cote-d'Or]

potwierdzam prawdziwość artykułu, sam to zjawisko zauważyłem w te wakacje kiedy szwędałem się po nocach i wbrew pozorom przy bezchmurnym niebie wcale nie jest tak ciemny jakby mogło się wydawać.

[kyrys]

Dzisiaj w niedziele 08.10.06 około godz 21.30 z kumplem zbadaliśmy te zjawisko,

Udaliśmy się w oddalone miejsce gdzies w las aż dojechaliśmy do pola w środku lasu nie był widac żadnej łuny od miasta ani innych świateł, tylko księżyc, do testów mieliśmy pomarańczową szmatę, do czytania instrukcję obsługi gaśnicy,
Było tak jasno od księżyca że widzieliśmy własne cienie jaki i cienie od liści i od pomarańczowej szmaty która dalej była pomarańczowa , nasze ubrania tez były kolorowe a nie szare, czytać dało się bez większych problemow chociaż przeczytaniem liter wielkości 2mm były problemy ale pisało ze czytanie jest niemożliwe wiec to nieprawda,

Jedynie prawdą jest ze wydajecie ze wszystko jest lekko niebieskawe.

Może dlatego nie zaobserwowaliśmy tych efektów ponieważ księżyc świecił wyjątkowo jasno żeby nie powiedzieć ze oślepiał.

Próbował ktoś to zobaczyć przy „mniej świecącym księżycu?”

[aph]

jesli widziales kolory to nie powinienes miec rowniez problemow z czytaniem. chodzi o to, ze jak swiatla jest za malo to za widzenie odpowiadaja inne receptory wzrokowe (ktore widza czarno-bialo oraz maja duzo nizsza rozdzielczosc). a zaniebieszczenie moze brac sie z tad, ze w okolicach pelni ksiezyc rozswietla niebo tak mocno, ze zaczyna ono swiecic cala powierzchnia (tak jak w dzien). take niebo jest granatowe, wiec wszystko wydaje sie byc troche niebieskie.

warto tez dodac ze zanikanie koloru nie dzieje sie skokowo (tzn zmniejszajac ilosc swiatla, bedziemy obserwowac stopniowy spadek nasycenia) oraz, ze nie odnosi sie jednakowo do calej powierzchni obrazu (jasny element moze byc kolorowy podczas gdy ciemne beda czarno-biale.

[kyrys]

no własnie może było troche za jasno bo niestety wczoraj nie bylo wiatru a było troche zimno i ludzie zaczeli juz palic w pecach i unosiła sie taka lekka mgiełka z dymu nad slaskiem, pozatym wgłule nad zgłebiem widać było w sobote taka unoszącą się smuge dymów patrząc ze szcztu skrzycznego..

napewno jesze kiedys udeze w ten temat jak ksiezyc nie bedzie az tak mocno swiecic