W szkole na lekcjach historii często słyszymy że najstarszą ludzką cywilizacją jest Sumer, nic bardziej mylnego.Na przestrzeni ostatnich 100 lat odkryto wiele znacznie starszych cywilizacji, o których niestety nie usłyszymy w szkole.Dlatego postanowiłem stworzyć swego rodzaju listę najstarszych znanych ludzkich miast i osiedli, niektóre wręcz zadziwiają stopniem zaawansowania, a inne swoim wiekiem, zaczynajmy.
Çatalhöyük
Çatalhöyük zostało odkryte przez niejakiego Jamesa Melaarta oraz jego żonę Arlette.Na pierwszy trop Melaart natknął się na równinie Konya w środkowej Anatolii, były to dwa wzgórza o wysokości 900 m n.p.m tzw telle.To co go zastanowiło to Obsydian, kamień pochodzenia wulkanicznego, który znajdował się w tamtym regionie w dużych ilościach, wszystko wskazywało na to że kamień ten pochodzi z warsztatów w Anatolii środkowej, handel morski nie był tutaj możliwy.
Melaart nie mógł jeszcze rozpocząć wykopalisk, dlatego uzbrojony w nożyk udał się do tellu wschodniego i rozpoczął prowizoryczne badania.Odnalazł tam kilka kawałków ręcznie ciosanego drzewa oraz ceramiki.Swoje znalezisko poddał próbie datowania za pomocą radioaktywnego węgla, wyniki go zszokowały, znalezione przez niego przedmioty pochodziły z końca 7 tysiąclecia p.n.e !.
Odkrycie to wstrząsnęło ówczesnym światem archeologii, głównie dlatego iż górna granica wieku cywilizacji została przesunięta o 1,5 tysiąca lat.Wkrótce rozpoczęto prace archeologiczne, po odkopaniu znacznego obszaru ziemi oczom naukowców ukazało cię prehistoryczne centrum urbanistyczne.Naliczono około 70 domów, odkopana część miasta zajmowała przestrzeń 14 ha, znaleziono także 100 fresków, najstarsze z nich pochodziły z 6 tysiąclecia p.n.e.
Niestety do dziś nie wiemy co było przyczyną upadku tego miasta, wiele wskazuje iż był to pożar, który strawił sporą cześć miasta, chociaż mówi się też że za upadkiem Çatalhöyük stoi jakaś inna cywilizacja.
Stanowisko archeologiczne
Tak prawdopodobnie wyglądało miasto
Lepenski Vir
Odkrycia dokonano przypadkowo, w czasie prac przygotowawczych nad budową zapory wodnej.W 1965 roku powołano do życia specjalny zespół, który miał zbadać tamte tereny, na jego czele stanął profesor z Belgradu, Dragan Srejović.To właśnie on postawił tezę iż w tym regionie mogą znajdować się pozostałości po preneolitycznej cywilizacji.
Niestety prace były prowadzone w nieprzyjaznych okolicznościach, budowa zapory mogła bardzo zagrozić prowadzonym tutaj badaniom, dlatego był to swoisty wyścig z czasem.Po kilku porażkach Srejović wraz ze swoim zespołem nie poddawali się co wkrótce się im opłaciło.Mianowicie odkopano około 30 domów, które datowano na 6 tysięcy lat p.n.e .
Było to wielkie odkrycie ponieważ uzupełniło brakujące ogniwo w ciągłości rozwoju cywilizacji europejskiej.Po przeprowadzonych badaniach okazało się że nowo odkryta osada była zamieszkiwana bez przerwy przez 1000 lat.Ludzie w Lepenskim Virze posiadali własną religię o czym mogą świadczyć groby czy figurki o znaczeniu religijnym.
Niestety nie ma żadnych informacji na temat upadku tej osady, prawdopodobnie ludzie z Lepskiego Viru wyeksploatowali tamte tereny i musieli szukać nowego domu.
Figurka z Lepskiego Viru
Jerycho
Jest to najprawdopodobniej najstarsze ludzie miasto, w jego okolicach już 11 tysięcy lat temu znajdowały się ludzkie osiedla.Miasto obecnie znajduję się na terenie dzisiejszego Izraela.Najstarsze kamienne budowle pochodzą z 9 tysiąclecia p.n.e.Znalezione na terenie wykopalisk malowane czaszki świadczą o kulcie panującym a tamtej kulturze.Zmarli byli chowani po swoimi własnymi domami.
Samo miasto pokazało się też w biblii, gdzie opisane zostało zdobycie go przez Izraelitów.Jerycho jest o tyle niezwykłe, że do dziś zachowuje swą funkcję, nadal żyje tam pokaźna grupa ludzi.
Pozostałości świątyni
Opracował:Templariusz
Źródło:"Co nowego w starożytności" Maciej Łukasiewicz.
