Trąby powietrzne, które dotąd oglądaliśmy tylko w filmach, pojawiają się nad Polską i mogą powodować olbrzymie zniszczenia, a nawet zabijać ludzi. Też mamy aleje tornad, które przechodzą nad dużymi miastami. Które z nich są najbardziej zagrożone?
Trąba powietrzna na Lubelszczyźnie w sierpniu 2008 roku. Fot. Tomasz Zawadzki.
Trąby powietrzne występowały w Polsce od zawsze. Ich pierwsze opisy można znaleźć na kartach historycznych kronik sprzed kilkuset lat. Nie ma żadnych wątpliwości, że były to tornada, a nie zwyczajne wichury, ponieważ charakteryzowały się wprost niewyobrażalną siłą, zarezerwowaną jedynie dla ciemnych lejów.
Jak wynika z badań naukowych, wraz z postępującymi zmianami klimatycznymi wzrasta zarówno liczba, jak i intensywność trąb powietrznych. Choć nigdy nie będą one aż tak częste, jak w Stanach Zjednoczonych, to jednak mogą stwarzać coraz to poważniejsze zagrożenie.
Trąba powietrzna w okolicach Sztumu na wschodnim Pomorzu w lipcu 2012 roku.
W ciągu kilku ostatnich lat na skutek tornad zginęły w Polsce 3 osoby. Na tle historii ofiar było co najmniej kilkadziesiąt. Straty materialne sięgały milionów złotych, a krajobraz zmieniał się nie do poznania, bo ścieżki hektarów powalonych drzew ciągnęły się przez najcenniejsze obszary Puszczy Piskiej i Borów Tucholskich.
W Polsce mamy trzy aleje tornad
Europejska Baza Danych nt. Gwałtownej Pogody (ESWD) dysponuje ponad pół tysiącem raportów z obserwacji trąb powietrznych z ostatnich kilkuset lat na terytorium dzisiejszej Polski. Ich lokalizacja na mapie ujawnia ścieżki, którymi te zjawiska najczęściej podążają. Tworzą się tym samym aleje tornad, nie jedna, lecz kilka.
Najwięcej trąb powietrznych odnotowano w województwach południowych, zachodnich i centralnych. Najmniej zaś na północnym wschodzie. Pierwsza aleja tornad obejmuje Śląsk, Małopolskę, Podkarpacie, Lubelszczyznę i Ziemię Łódzką. Druga rozciąga się od Ziemi Lubuskiej i zachodniego Pomorza przez Wielkopolskę i Kujawy po Warmię. Trzecia obejmuje pas wybrzeża, gdzie pojawiają się trąby wodne.
Lokalizacje potencjalnych trąb powietrznych z ostatnich 500 lat. Dane: ESWD.
Zjawiska te nad obszarami leśnymi i polami uprawnymi mogą poczynić znacznie mniejsze szkody niż nad dużym miastem. Dlatego postanowiliśmy skupić się na miastach, które przez trąby powietrze zagrożone są najbardziej. Dotychczas najwięcej raportów z obserwacji tych zjawisk zebrano z czterech miast wojewódzkich: Wrocławia, Poznania, Szczecina i Olsztyna.
We Wrocławiu i okolicach odnotowano pięć trąb powietrznych. Upodobały one sobie regiony centralne i południowe miasta.
Lokalizacje potencjalnych trąb powietrznych z ostatnich 500 lat. Dane: ESWD.
W Poznaniu i okolicach trąby powietrzne były cztery, jednak w okolicach znacznie więcej. Ostatnia przeszła nad rejonem Środy Wielkopolskiej pod koniec marca, powodując spore zniszczenia. Chmura burzowa, na które uformowało się ta trąba, przeszła wcześniej nad południowym krańcem Poznania.
Lokalizacje potencjalnych trąb powietrznych z ostatnich 500 lat. Dane: ESWD.
W Szczecinie tornad obserwowano pięć, szczególnie w centralnych i zachodnich regionach.
Lokalizacje potencjalnych trąb powietrznych z ostatnich 500 lat. Dane: ESWD.
Najwięcej raportów z obserwacji trąb powietrznych pochodzi z okolic Olsztyna, jest ich sześć.
Lokalizacje potencjalnych trąb powietrznych z ostatnich 500 lat. Dane: ESWD.
Mekką trąb wodnych są z kolei kurorty nadmorskie. Szczególnie dużo morskich tornad notowano w rejonie Kołobrzegu, Darłowa i Łeby. Niektóre z nich wchodziły na ląd i stawały się trąbami.
Lokalizacje potencjalnych trąb powietrznych z ostatnich 500 lat. Dane: ESWD.
W Polsce najsilniejsze tornado siało spustoszenie 20 lipca 1931 roku w okolicach Lublina. Wiatr w trąbie powietrznej mógł osiągać 369 km/h. Corocznie notuje się od kilku do kilkunastu tych zjawisk, ale rzadko kiedy powodują one spustoszenia.
Skutki trąby powietrznej w lipcu 2012 roku w Borach Tucholskich. Fot. Kacper Kowalski / FORUM.
Wyjątkiem był sierpień 2008 roku, kiedy tornado kategorii F3 zrujnowało wiele miejscowości od województwa opolskiego i śląskiego, aż po łódzkie. Po raz pierwszy od wielu lat bezpośrednio w wyniku przejścia trąby powietrznej zginęły 2 osoby.
Trąba powietrzna nad Jeziorem Łukcze na Lubelszczyźnie w lipcu 2007 roku.
Podobnie było w lipcu 2012 roku, kiedy trąba powietrzna poczyniła spore szkody w Borach Tucholskich, gdzie zabiła 1 osobę, a kilkanaście innych poraniła.
Źródło: [TwojaPogoda.pl]
http://www.twojapogo...ez-twoje-miasto