W mule norweskiego jeziora Arungen zamieszkuje jeden z najbardziej archaicznych mikroorganizmów na Ziemi. Wprawdzie mierzy zaledwie 30-50 mikronów, jednak dzięki niemu można się przekonać, jak wyglądało życie na naszej planecie przed miliardem lat. Biolodzy na całym świecie z ogromną ciekawością oczekiwali na wyniki analiz genetycznych mikroorganizmu z jeziora Arungen, leżącego 30 km na południe od Oslo.
Okazało się, że pierwotniak z Norwegii nie ma swojego odpowiednika nigdzie indziej na Ziemi. Naukowcy norwescy porównali jego DNA z genetycznymi bazami danych innych znanych gatunków. Okazało się, że nie pasuje ono do żadnej z głównych gałęzi na "drzewie życia". Nie można go zaklasyfikować jako grzyb, glon, pasożyt, roślinę ani zwierzę.
"To naprawdę wyjątkowe! Jak dotąd nie wiemy o żadnej grupie zwierząt, która jest tak blisko korzeni drzewa życia, jak ten organizm. Można go użyć jako teleskopu do oglądania pierwotnego mikrokosmosu" – wyjaśnia prof. Kamran Shalchian-Tabrizi z Uniwersytetu w Oslo
Organizmy żywe na Ziemi można podzielić na dwie główne grupy: prokarionty i eukarionty. Pierwsze, do których zalicza się bakterie, są najprostszymi formami żywych organizmów na Ziemi. Nie mają właściwego jądra komórkowego. Z kolei eukarionty, do których zalicza się zwierzęta, rośliny, grzyby i glony, posiadają jądra komórkowe.
Pierwotniaki z norweskiego jeziora stoją u początków grupy eukariontów.
"Jest to najstarszy żyjący organizm eukariontyczny, o jakim wiemy. Wyewoluował około miliarda lat temu, plus minus kilkaset milionów lat" – opisuje Kamran.
Na "drzewie życia" można wyodrębnić organizmy posiadające jedną lub dwie wici, służące do poruszania się. Plemniki ssaków wyposażone są w jedną witkę, przez co ludzie należą do tej samej grupy, w której znajdują się również grzyby czy ameby. Z drugiej strony glony i jednokomórkowe Excavata (rodzaj mikroorganizmów) pierwotnie posiadały dwie wici. Pierwotniaki z Norwegii mają cztery wici.
Mimo że na całym świecie pobrano wiele próbek, to jednak nie udało się odnaleźć podobnych organizmów. Kwerenda w bazach danych zawierających DNA wykazała, że częściowo tylko podobna sekwencja genów występuje u mikroorganizmów w Tybecie.
Jednak ostatnio naukowcy z innych ośrodków, m.in. z Japonii, natrafili na kilka przypadków, które być może będą miały coś wspólnego z norweskim pierwotniakiem. Na razie jednak nie otrzymano żadnych rozstrzygających ustaleń.
Więcej o norweskich badaniach można przeczytać na stronie internetowej Uniwersytetu w Oslo.
Źródło: (PAP) krx/ ula/ niewiarygodne.pl
