Galaktyka NGC 5584. Supernowa SN 2007af to jasny obiekt po prawej stronie poniżej centrum galaktyki. Źródło: ESO.
Zdjęcie w powiększeniu TUTAJ
Najnowsze zdjęcia wykonane przez Very Large Telescope ukazują nie tylko niezwykłe piękno galaktyki NGC 5584, ale także najjaśniejszą w tym roku (do tej pory) supernową, którą w dniu 1 marca odkrył w tej galaktyce Japończyk Koichi Itagaki.
NGC 5584 jest nieco mniejszą od Drogi Mlecznej galaktyką spiralną z poprzeczką znajdującą się w odległości 75 milionów lat świetlnych w gwiazdozbiorze Panny. Jako ciekawostkę warto odnotować fakt, że odkrył ją amerykański astronom E. E. Barnard, który zasłynął jako odkrywca (w 1916 roku) nazwanej jego imieniem gwiazdy mającej największy ruch własny ze wszystkich znanych gwiazd.
Na zdjęciu wykonanym przez VLT widoczne są wyraźnie dwa ramiona spiralne, natomiast inne są zdeformowane. Powodem takiego stanu rzeczy było prawdopodobnie oddziaływanie NGC 5584 z innymi galaktykami.
Najciekawszym fragmentem zdjęcia jest jednakże jasny punkt znajdujący się po prawej stronie poniżej środka galaktyki. To odkryta przez Itagaki supernowa SN 2007af - 32 supernowa odkryta w tym roku. W momencie odkrycia miała ona jasność 13,3 mag. a przeprowadzone kilka dni później obserwacje wykonane przez New Technology Telescope w La Silla pozwoliły ustalić, ze chodzi o supernową typu Ia.
Uważa się, że supernowe tego typu są wynikiem eksplozji białego karła będącego składnikiem układu podwójnego. Do wybuchu dochodzi w momencie, gdy wskutek przepływu materii z gwiazdy towarzysza biały karzeł osiąga masę krytycznę. Materia wyrzucona wskutek eksplozji osiąga prędkość 15 000 km/s.
Supernowe typu Ia pełnią rolę "świec standardowych" przy pomiarach kosmicznych odległości, gdyż osiągają podobną maksymalną jasność absolutną.
Z galaktyką NGC 5584, supernową i japońskimi "łowcami" supernowych związana jest inna ciekawa historia. W 1996 roku Aoki Masakatsu odkrył supernową oznaczoną później symbolem SN 1996aq, która do tej pory nie została sklasyfikowana i której natura do dzisiaj wywołuje gorące dyskusje.
Źródło: ESO, www.astronomia.pl
