Planetoida Antiope to bliźniaki
Astronomowie dokładnie zbadali podwójną planetoidę Antiope. Zawodowym naukowcom pomogli miłośnicy astronomii.
Kampania obserwacyjna została przeprowadzona przy pomocy sieci małych teleskopów, wspartej olbrzymim Very Large Telescope.
Planetoida Antiope nosi numer 90, jej odkrycia dokonał w 1866 r. Niemiec Robert Luther. Od kilku lat, dokładniej od roku 2000, wiadomo że Antiope składa się z dwóch skał o podobnych rozmiarach - to odkrycie zespołu Williama Merline'a.
W styczniu 2003 zaczęto obserwacje przy pomocy Very Large Telescope (VLT), a w roku 2005 przy pomocy jednego z Kecków. Dzięki adaptywnej optyce VLT można było odseparować oba fragmenty planetoidy. Udało się ustalić odległość między nimi (171 km) oraz okres obiegu (16,5 godziny).
Znając te parametry można było pokusić się o kolejny krok, określenie kształtu kawałków planetoidy. Tutaj jednak jeden teleskop nie mógł wystarczyć. Zorganizowano półroczną ogólnoświatową kampanię obserwacyjną, w której poza zawodowymi astronomami, wzięli udział astronomowie amatorzy z Brazylii, Chile, RPA, Stanów Zjednoczonych oraz należącej do Francji Wyspy Reunion. Obserwowano zmiany jasności spowodowane zaćmieniami fragmentów planetoidy oraz przesuwaniem się po nich cienia sąsiedniego składnika.
Uzyskane dane pozwoliły grupom Pascala Descampsa (Paryskie Obserwatorium) i Francka Marchisa (Universytet Kalifornii w Stanach Zjednoczonych) na określenie, iż składniki planetoidy mają kształt spłaszczonych piłek i rozmiary 93.0 x 87.0 x 83.6 km oraz 89.4 x 82.8 x 79.6 km.
Co ciekawe, kształt taki wynika z teorii Edouarda Roche'a z 1849 r., dotyczącej samograwitujących, rotujących płynnych obiektów okrążającyh się nawzajem. Teoria Francuza dotyczy obiektów gazowych lub cieczy. Planetoida do takich nie należy (jest ciałem stałym), jednak wynika z tego, że jej struktura wewnętrzna musi być na tyle luźna, że jej elementy mogą przemieszczać się pod wpływem grawitacji drugiego składnika.
Określono także gęstość Antiope, która jest zaledwie o jedną czwartą większa od gęstości wody. Prawdopodobnie asteroida jest porowata i ma nawet 30 proc. pustych przestrzeni
Źródło: ESO, www.astronomia.pl