Naukowcom na podstawie zębów udało się ustalić, co jadł praczłowiek Paranthropus. Badania burzą dotychczasową teorię o powodach zniknięcia tego gatunku
Wiedza wydłubana z zęba
Technika w służbie archeologii potrafi dokonywać rzeczy niewyobrażalnych. Naukowcy mogą dziś na podstawie badań spektrometrem określić dietę dawno wymarłych praludzi. W najnowszym numerze czasopisma "Science" badacze amerykańscy opisują dietę hominida z gatunku Paranthropus robustus, który zamieszkiwał tereny Afryki 1,8 miliona lat temu.
-Chcieliśmy zbadać, czy Paranthropus zmieniał swoją dietę w zależności od pór roku i dostępności różnych rodzajów pożywienia, czy też jadł to samo niezależnie od zmieniających się warunków - mówi Ben Passey, jeden z naukowców biorących udział w badaniach.
Udało się ustalić, że dieta Paranthropusa była urozmaicona - dostosowywał ją do zmieniającego się otoczenia. To bardzo ważna cecha, która w dużym stopniu przyczyniła się do sukcesu demograficznego człowieka. Dzięki opublikowanym właśnie badaniom wiemy, że cechę tę posiadały hominidy już w bardzo dawnych czasach.
Laser lepszy niż wiertło
Naukowcy z uniwersytetów w Teksasie, Utah i Kolorado zbadali zęby przedstawicieli gatunku Paranthropus robustus znalezione w Swartkrans w Republice Południowej Afryki. W badaniach posłużyli się laserem, żeby z zębów pobrać maleńkie próbki szkliwa, które poddali analizom za pomocą spektrometru. W ten sposób dla każdej próbki ustalili proporcję zawartych w szkliwie izotopów węgla12C i 13C. Na ich podstawie mogli orzec, co hominidy jadły. Kiedy węgla 13C jest względnie dużo, oznacza to, że hominid żywił się przede wszystkim nasionami i korzonkami, pożywieniem dostępnym na sawannie. Mógł też jeść zwierzęta, które na sawannie się pasły.
Niższa zawartość węgla 13C w szkliwie oznacza, że Paranthropus spożywał raczej owoce drzew i krzewów, czyli płody lasu.
Naukowcy ustalili, że różne próbki szkliwa Paranthropusa zawierały różne proporcje izotopów węgla, stąd wniosek, że jego dieta się zmieniała. Tę zmienność badacze mogli prześledzić dokładnie, ponieważ w strukturze szkliwa zęba można zauważyć odpowiednik słojów drewna. Są to tak zwane perikymata, pory o średnicy dziesiątej części milimetra, które pojawiają się, w miarę jak ząb rośnie. Dzięki ich analizie naukowcy ustalili, że dieta Paranthropusa zmieniała się wraz z porami roku oraz w dłuższych cyklach, co może oznaczać, że hominidy wędrowały.
Metodę ustalania diety za pomocą spektrometru stosowano już wcześniej, ale pobierano próbki za pomocą wiertła. Użycie lasera umożliwiło uzyskanie niezwykłej dokładności. Poza tym praca laserem nie niszczy cennego dla antropologów zęba.
Nieznana przyczyna
Ustalenie menu Paranthropusa nie jest wyłącznie antropologiczną ciekawostką, ale ważną wiedzą dotyczącą tego hominida. Paranthropus pojawił się w tym samym czasie co rodzaj Homo, do którego należymy, ale wyginął, podczas gdy Homo rozwijał się dalej i istnieje do dziś. Dlaczego?Według jednej z hipotez przyczyną była właśnie dieta, która zdaniem niektórych specjalistów nie była urozmaicona. Hominid miał szczęki i zęby przystosowane do przeżuwania twardych roślin i larw. Dlatego antropolodzy uważali, że był pod względem diety nieelastyczny i kiedy w wyniku osuszenia się kontynentu afrykańskiego zabrakło jego ulubionego pokarmu, wyginął. Dziś wiemy już, że to nieprawda. Przyczyny wyginięcia Paranthropusa trzeba szukać gdzie indziej.
Wszystkie gatunki Paranhtropusa były dwunożne, wskazuje na to budowa ich nóg i miednicy. Osobniki miały ponad metr wysokości i ważyły około 50 kg. Paranthropus robustus potrafił wytwarzać narzędzia kamienne podobnie jak współczesny mu Homo habilis.
Początek rehabilitacji?
Tradycyjnie uważa się Paranthropusy za stojące na niższym szczeblu rozwoju niż współczesne im Homo (miały mniejsze mózgi). Trudno jednak z całą stanowczością powiedzieć, ile w tym jest prawdy, a ile chęci przedstawienia własnego rodzaju w jak najlepszym świetle. Podobnie za nieokrzesanego i dzikiego uważano przez długi czas neandertalczyka, a dziś wiemy, że nie był to gatunek o kulturze mniej wyrafinowanej niż ta, którą dysponował wczesny Homo sapiens. Może więc dziś jesteśmy światkami rozpoczynającej się rehabilitacji Paranthropusa? Badania nad jego dietą mogą być początkiem takiego procesu.
http://www.rzeczposp.../nauka_a_1.html
nie wiem czy to już było czy nie ja nie znałazłam a szukałam
