Czy 8000 terakotowych rzeźb. Naturalnych rozmiarów, piechurów, łuczników, rydwanów, a także siłaczy, tancerzy i służby domowej. Z mauzoleum pierwszego cesarza Chin Qin Shi Huangdi który drogą podboju zjednoczył podzielone i zwaśnione państewka chińskie. Jest efektem kontaktów Chin z cywilizacją Greków?
Na to pytanie Lukas Nickel naukowiec współpracujący z wydziałem orientalnym uniwersytetu w Londynie odpowiada twierdząco.Nickel popiera swą teze przetłumaczonymi starożytnymi dokumentami chińskimi. Które opowiadają historie 12 olbrzymich posągów (11m wysokości), przedstawionych w obcym odzieniu. Które „pojawiły” się w Lintao, wtedy położonym w najbardziej na zachód zakątku Chin.
Posągi te miały zafascynować pierwszego cesarza, który rozkazał przetopić ogromne ilości uzbrojenia z bronzu i wykonać kopie posągów z Lintao, które postawił przed swym pałacem. Cesarz nie poprzestał na kopiach posągów.Zainspirowany nowością niespotykaną wcześniej w Chinach rozkazał budowe tysięcy naturalnej wielkości figur dla swojego mauzoleum. Naturalnej wielkości posągi nie występowały w Chinach przed czasami pierwszego cesarza.
A ich nagłe pojawienie się w wielkiej liczbie Nickel tłumaczy kontaktom Chin z zhellenizowanymi królestwami w Azji srodkowej powstałymi w wyniku podbojów Aleksandra Wielkiego np. Baktri. Nawet jeśli nowo przetłumaczone teksty sugerują jakies niejasne kontakty z obcymi z zachodu. To przyglądając się figurom kilkudziesięciu półnagich tancerzy i akrobatów, odnalezionych także w mauzoleum, natychmiast zauważa się próby naśladownictwa w przedstawieniu mięśni, ścięgien i kości osoby w ruchu.
W tym okresie stylu takiego używali wyłącznie artyści z kręgu kultury hellenistycznej. Lukas Nickel argumentuje, że tworzenie tak realistycznych rzezb nie jest możliwe bez praktyki i wiedzy którą zebrało wiele generacji artystów, jest to długi proces intelektualno artystyczny ,który nie dzieje się z dnia na dzień. Zagadką jest także to dlaczego po śmierci pierwszego cesarza Qin Shi Huangdi.Władcy z dynasti Han którzy obalili porzednią dynastie Qin zaprzestali budowy figur naturalnej wielkości na rzecz miniatur.
Wytłumaczenie może być prozaiczne. Ludzie którzy posiadali wiedze i umiejętności potrzebne do wykonywania tego trudnego zadania poprostu umarli, zanim dynastia Han zaczełła budować duże mauzolea dla siebie. Jednak warto wspomnieć o „niebiańskim tabu” wspomnianym przez pisarza dynasti Han Ban Gu. Cesarz Qin Shi Huangdi miał je złamać przez ślepe kopiowanie obcych wzorców i modeli, za co spotkała go nagła i niespodziewana śmierć. Nowi władcy chcąc zdyskredytować poprzednika i pokazać siebie w dobrym świetle, potępili obce wpływy i powrócili do starych wzorców wczesnej sztuki chińskiej gdzie rzeżby zajmowały marginalne miejsce.
http://tojuzbylo.pl/node/16601
