Szympans z włóczniąDopiero co odkryto, że szympansy używają kamiennych narzędzi do rozłupywania orzechów od ponad 4000 lat, a okazuje się, że potrafią dużo więcej. Już wcześniej obserwowano, że oprócz rozbijania orzechów kamieniami, używają innych narzędzi: patyczków i cienkich liści do wybierania termitów z gniazd, oraz zgniecionych liści jako “gąbek”, którymi zbierają wodę pitną z dziupli drzew. Teraz naukowcy zaobserwowali, że szympansy polują na małpiatki za pomocą dzid zrobionych z zaostrzonych patyków. Szympansy robią dzidę urywając gałąź i oczyszczając ją z liści i gałązek. Następnie ostrzą jej koniec zębami. Takie dzidy służą im do polowań - małpy silnie uderzają dzidą we wnętrza dziupli, w których kryją się małpiatki, co jakiś czas sprawdzając, czy odniosły sukces. W jednym przypadku udało się zaobserwować, że po uderzeniu dzidą szympans wyciągnął z dziupli małpiatkę i ją zjadł. Wygląda na to, że tak samo, jak w przypadku kamiennych narzędzi, również i polowania z dzidą małpy uczą się od innych członków grupy.
Mimo, że wśród szympansów myśliwymi są zazwyczaj samce, w przypadku polowań z dzidą zajmowały się tym głównie samice i młode osobniki. I to samice przekazują wiedzę o tej metodzie dalej. Naukowcy podejrzewają, że to właśnie szympansia płeć piękna wynalazła taki sposób polowań. Podobnie zresztą było w przypadku mycia patatów w wodzie morskiej przez makaki japońskie. Naukowcom udało się zobaczyć, jak młoda samica odkryła, że to skuteczna metoda pozbywania się piachu z jedzenia. Prześledzili też, jak wynalazek rozprzestrzenił się w populacji - najpierw nauczyły się inne młode małpy, później dorosłe samice, a dopiero na końcu samce. Tylko najstarsze samce nie dały się przekonać do tej nowinki technologicznej. Zatem wydaje się, że to samice są autorkami wynalazków związanych z narzędziami i nowymi technologiami.
Skoro szympansy używają narzędzi od tysięcy lat, i to bardziej różnorodnych, niż sądzono do tej pory, coraz więcej badaczy uważa, że nasz i szympansa wspólny przodek też ich używał. Niestety choć najstarsze znane kamienne narzędzia używane przez ludzi mają ok. 2,5 mln, drewniane narzędzia raczej nie mają szans zachować się tak długo - znamy jedynie włócznie mające 400 tys lat. A nasz wspólny przodek żył 4-7 mln lat temu.
Naukowcy, którzy opisali wyniki swoich obserwacji w Current Biology podkreślają, że włócznią posługiwało się wiele małp. Od marca 2005 roku do lipca 2006 roku widzieli produkcję 26 włóczni (12 podkradli szympansom) i 22 polowania z ich użyciem. Tylko jedno zakończyło się sukcesem, ale i tu nie ma pewności, czy szympans zabił małpkę włócznią, czy dopiero, gdy po wyciągnięciu z dziupli rozerwał ją gołymi rękami.
Ciekawe kiedy nas dogonią ?
www.migg.wordpress.com