Już w XVIII wieku językoznawcy zwrócili uwagę na pokrewieństwo języków słowiańskich z językami Romańskimi, Germańskimi, Bałtyjskimi, Celtyckimi, Irańskimi,czy sanskrytem. Naukowo problem ten zbadał i ujął systemowo profesor literatury orientalnej w Berlinie, Franciszek Bopp. Dowiódł on, że języki słowiańskie należą do języków powstałych ze wspólnego prajęzyka, nazwanego przez niego „Indoeuropejskimi”( Aryjskimi ). Oznaczało to, że zarówno Słowianie, jak też Romanie, Germanie, Bałtowie, Celtowie, ludy Indoirańskie i inne należące do tej rodziny językowej, tworzyły przed kilkoma tysiącami lat jeden wielki naród, mówiący jednym językiem ( Aryjski ). W nauce przyjęto nazwę „Indoeuropejski” lub „Aryjski”, od jego starożytnej nazwy ARJA, wymienionej w indyjskiej Wedzie. Na temat najdawniejszych siedzib Indoeuropejczyków czyli Ariów sformułowano wiele hipotez, często sobie przeciwnych. Jedni umieszczali je w środkowej Europie, inni na południu tego kontynentu, jeszcze inni na stepach nadwłożańskich lub w centralnej Azji. Za azjatycką lokalizacją praojczyzny Ariów przemawiał fakt, że wszystkie ludy Indoeuropejskie czyli Aryjskie, zamieszkujące obecnie Europę przywędrowały tu w okresie od ok. 2000 r. p.n.e. do ok. 450 r. n.e. z zewnątrz, a więc z jedynego możliwego kierunku- wschodniego. Stwierdzono także, że w starożytności obszar Azji centralnej był zamieszkały przez ludy odmiany białej i dopiero w pierwszych wiekach n.e. został opanowany przez ludy odmiany żółtej. Opanowując nowe obszary, ludy Aryjskie na podłożu kultur ludów podbitych tworzyły nowe kultury, jak np. kulturę jamową katakumbową i zrębową we wschodniej Europie, kulturę ceramiki sznurowej w środkowej i północnej Europie, kulturę afanasiewską, karasucką i tagarską w południowej Syberii i na Ałtaju, kultury Indoirańskie, kulturę Hetycką w Azji Mniejszej. Jak wykazały badania dzięki bardziej umiarkowanemu klimatowi w tej części Azji przed kilkoma tysiącami lat, Ariowie zajmowali się hodowlą, pasterstwem, ale także częściowo rolnictwem, o czym świadczą istniejące w języku praindoeuropejskim wyrazy na określenie narzędzi rolniczych, zboża itp.W stepach Azji centralnej, jak ustalono, mniej więcej co 660 lat następują wielkie susze, trwające całymi latami, przy czym zauważono, że przeważnie zachodziła zgodność czasowa między tymi kataklizmami a wielkimi przemieszczeniami ludów stepowych i ich wędrówkami w inne rejony. Z tych zapewne powodów co kilkaset lat część plemion Aryjskich opuszczała Azję centralną i podejmowała wędrówki na zachód i południe.Najwcześniej z Azji centralnej wyszły plemiona, które dotarły ok. 3000 r. p.n.e. na obszary nadczarnomorskie i stworzyły tu kulturę zwaną jamową. Około r. 2200 p.n.e. plemiona te ruszyły dalej, opanowując obszary po Ren, Skandynawię i Półwysep Bałkański, a ok. r. 2000 podbiły Italię. W tym samym czasie Aryjski lud Hetytów przechodzi z Azji centralnej do Azji Mniejszej, gdzie zakłada w środkowej i zachodniej jej części silne państwo Hatti ze stolicą Hatusas. Około 1700 r . p.n.e. fala wojowniczych pasterskich plemion Aryjskich uderza na Grecję. Około 1500 r. p.n.e. inne plemiona aryjskie kierują się z Azji centralnej na południe, przechodzą góry Hindukusz i podbijają północne Indie. Trzysta lat później następne plemiona Aryjskie wkraczają do Azji Mniejszej i rozbijają po kolei państwo Hetytów. Ariowie zapuszczają się aż do Egiptu, o czym świadczy znalezienie w tamtejszych wykopaliskach Aryjskiego rydwanu bojowego z r. 1400 p.n.e. W VIII w. p.n.e. Ariowie tworzą w północno- wschodnim Iranie państwo medyjskie. W r. 650 p.n.e. podbijają Armenię. W r. 550 p.n.e. tworzą potężne państwo perskie. W wieku VII- III p.n.e. trwa ekspansja Aryjskich Scytów i Sarmatów, którzy przesuwają się z Azji centralnej na stepy nadkaspijskie i nadczarnomorskie. We wschodniej części centralnej Azji, w położonym za górami Turkiestanie Wschodim ok. II w. p.n.e. silne państwo stworzyli Tocharowie. Przetrwało ono do V w. n.e. Słowiani przypuszczalnie na przełomie III i II w. p.n.e. opuścili swoje siedziby na pograniczu kazachstańsko- syberyjskim, przekroczyli Ural i zajęli kraj położony między tymi górami a środkową Wołgą wypierając stąd ugrofińskie plemiona kultury ananińskiej. Na przestrzeni czterech tysięcy lat, jakie minęły od opuszczenia przez pierwsze plemiona Aryjskie centralnej Azji, ludy Aryjskie opanowały w drodze ekspansji całą Europę, południowo- zachodnią Azję , Amerykę Pd. i Pn., Australię i południową Afrykę, tworząc nowe cywilizacje, organizację państwa, kulturę, sztukę, prawo, filozofię, wnosząc własne wzory życia rodzinnego i społecznego, dokonując odkryć i wynalazków. Na tym tle zrodziły się poglądy o wyższości rasowej ludów Aryjskich nad wszystkimi innymi ludami Białej odmiany człowieka. J. Gobineau francuski orientalista i pisarz odrzucał mieszanie ras i podnosił kulturalne oraz cywilizacyjne znaczenie najszlachetniejszej według niego rasy Aryjskiej, utożsamianej z długofalową i jasnowłosą rasą „germańską” czyli nordyczną. Za jej głównych przedstawicieli nie uważał jednak Niemców, lecz Skandynawów. Osiadły w Niemczech Anglik H.Chamberlain przypisywał utworzenie współczesnej cywilizacji działalności Greków, Rzymian, żydów i Teutonów. Tym ostatnim mianem nazywał Germanów, Celtów i Słowian zachodnich. Najwartościowsza jego zdaniem jest rasa Teutońska, w najczystszej formie zachowana w Niemczech, będąca twórcą najwyższej kultury. Za głównego wroga rasy Teutońskiej uważał rasę żydowską, która jest wprawdzie wysoko uzdolniona, ale działa destruktywnie, w przeciwieństwie do rasy Teutońskiej, działającej konstruktywnie. Szczególne cechy w rasie Aryjskiej, utożsamianej z rasą nordyczną, widział także E. Fischer- antropolog niemiecki, który stawiał ją na szczycie hierarchii wszystkich ras, twierdząc, że bez nordycznego składnika nie ma właściwej kultury, a tylko domieszka nordyczna wydaje myślicieli, wynalazców, artystów. Według niego, wielkość tej domieszki decyduje o hierarchii narodów. Najbardziej nordyczni są północni Niemcy, Skandynawowie i Anglosasi, po nich idą Litwini, Łotysze, Estończycy i Finowie. Nordyczna jest także połowa Polaków i Białorusinów, trzecia część Rosjan od 1 do 3 Ukraińców, czwarta część Czechów i Słowaków. Przyszłość cywilizacji zależy od przyszłości rasy nordycznej. Dlatego aby nie zginąć, powinna ona mieszać się z innymi rasami. Teorie wyżej wymienionych zostały wykorzystane w Niemczech przez twórców i ideologów narodowego socjalizmu oraz w polityce hitlerowskich Niemiec.
Najdawniejsze wiadomości o wyglądzie Ariów pochodzą z okresu ich inwazji na Grecję oraz z czasów ich najazdu na północne Indie. W przekazach starogreckich oraz staroindyjskich, opisujących te zdarzenia, Ariowie są przedstawiani jako herosi o jasnych włosach i jasnych oczach.Obok barwy włosów i oczu równie ważnym wskaźnikiem służącym do określenia różnic rasowych jest wskaźnik szerokościowo- długościowy głowy, zwany wskaźnikiem głównym.. Odpowiada on liczbie otrzymanej przez podzielenie szerokości głowy poprzez jej długość, mierzoną od czoła do potylicy, i pomnożonej przez 100. W zależności od wielkości tego wskaźnika, dzielimy typy antropologiczne na długogłowe, pośredniogłowe i krótkogłowe. Jednym z najstarszych i przez długie lata stosowanych był podział przyjmujący wskaźnik do 74,9 dla długogłowości, od 75,0 do 79,9 dla pośredniogłowości i od 80,0 wzwyż dla krótkogłowości. We współczesnej antropologii dla długogłowości przyjmuje się przedział do 75,9, dla pośredniogłowości od 76,0 do 82,9 i dla krótkogłowości od 83,0 wzwyż. Podane przedziały wskaźników dotyczą dorosłych osobników żywych ( wskaźniki kefalometryczne ).Danych o wielkości wskaźnika szerokościowo- długościowego głowy, znamionującego starożytnych Ariów, dostarczyły badania czaszek z cmentarzysk ludów Aryjskich epoki neolitu, eneolitu, brązu oraz wczesnej epoki żelaza, odkrytych na obszarach Azji środkowej, Kazachstanu, południowej Syberii, Ałtaju, Tian- szanu i południowo- wschodniej Europy. Ogólny średni wskaźnik szerokościowo- długościowy zbadanych czaszek 27 różnych ludów i plemion Aryjskich, wyniósł 77,8.Z powyższych informacji wynika, że starożytne ludy Aryjskie były populacją pośredniogłową. Następnymi ważnymi wskazówkami służącymi do określenia rasy są wielkości wskaźnika wysokościowo- szerokościowego górnej części twarzy, czyli tzw. Wskaźnika górnotwarzowego, oraz wskaźnika oczodołowego. Wskaźnik górnotwarzowy to stosunek wysokości twarzy „górnej”, mierzonej od nasady nosa do styku warg, a na czaszce do punktu nad górnymi siekaczami, do szerokości twarzy, mierzonej między końcami łuków jarzmowych. Jak wynika z przeprowadzonych badań starożytni Ariowie byli populacją pośredniogłową, jasnowłosą i jasnooką, o szerokiej lub średnio szerokiej i dość krótkiej twarzy oraz niskich lub średnich oczodołach. Taki typ rasowy Ariowie reprezentowali sobą, gdy w epoce neolitu i brązu oraz wczesnej epoce żelaza podejmowali swoje wielkie wędrówki z Azji centralnej na zachód i południe.
Jak zostało wspomniane wyżej, Słowianie byli jednym z ostatnich ludów Aryjskich, które opuściły swą Indoeuropejską praojczyznę w centralnej Azji. Opuścili ją przypuszczalnie dopiero na przełomie III i II w. p.n.e., przemieszczając się początkowo na obszary położone między Uralem a środkową Wołgą, skąd po kilkuset latach wywędrowali nad środkowy Dniepr.Najstarszy opis wyglądu Słowian pochodzi z „Historii wojen” Prokopiusza z VI w., w której to podaje, że Słowianie są wysokiego wzrostu, silnej budowy i mają włosy koloru ciemnoblond. Słowianie oprócz jasnych włosów odznaczają się w większości także jasnymi oczami- od niebieskich poprzez szaroniebieskie i szare do zielonych. Jeżeli zaś chodzi o wskaźnik szerokościowo- długościowy głowy to jak wykazały badania licznych słowiańskich kurhanów i cmentarzysk z okresu wczesnego średniowiecza, znajdujących się na obszarach dawnej Rusi, Polski, Czech i Połabia, wczesnośredniowieczni Słowianie odznaczali się w większości pośredniogłowością ( 58,3% ), w mniejszym zaś stopniu długogłowością ( 24,1%) i krótkogłowością ( 17,6% ). Średni wskaźnik szerokościowo- długościowy czaszek wczesnośreniowiecznych Słowian był identyczny ze wskaźnikiem starożytnych Ariów i wynosił 77,8. Ponadto dawnych Słowian cechowała, podobnie jak starożytnych Ariów, szeroka lub średnio szeroka i dość krótka twarz oraz niskie lub średnie oczodoły, a także podobna jak u Ariów wartość wskaźnika nosowego. Opisane cechy rasowe Słowian wczesnośredniowiecznych występują również u Słowian współczesnych, zamieszkałych na północ od Karpat określanych jako Słowianie północni, a do których należą Polacy, Rosjanie, Białorusini i Ukraińcy. Na przestrzeni ostatnich kilkuset lat nastąpiły jedynie zmiany w proporcjach ilościowych między populacją pośredniogłową, a długogłową i krótkogłową. Z porównania wskaźników antropometrycznych i innych cech rasowych starożytnych Ariów oraz wczesnośredniowiecznych i współczesnych Słowian wynika, że spośród współczesnych ludów indoeuropejskich najbliższymi dawnym Ariom pod względem rasowym są północni Słowianie, u których podobnie jak u starożytnych Ariów, najliczniej wśród nich jest reprezentowana populacja odznaczająca się pośredniogłowością, jasnymi włosami i oczami, szeroką lub średnio szeroką i dość krótką twarzą, niewysokimi oczodołami, średnim lub wysokim wzrostem, silną budową ciała .Słowianie zostali zaliczeni do tzw. rasy bałtyckiej ( międzymorskiej ). Według Biasuttiego, Eickstedta i Denikera jest to rasa pośredniogłowo - krótkogłowa, o włosach od blond do brązowych, oczach jasnych, twarzy szerokiej, kanciastej, szerokim wydajnym podbródku, nosie dość wąskim lub średnio szerokim o profilu wklęsłym lub prostym, wzroście średnim, silnej budowy. Wraz z inwazją Ariów , rasa międzymorska rozprzestrzeniła się w starożytności na całą Europę. Ludy Aryjskie tej rasy opanowały m.in. Półwysep Bałkański i Apeniński, gdzie ukształtowały następnie cywilizację grecką i rzymską. Utrwalone w rzeźbie wizerunki starożytnych Greków i Rzymian wykazują najczęściej cechy tej właśnie rasy, natomiast bardzo rzadko cechy nordyczne lub śródziemnomorskie. U schyłku starożytności rasa międzymorska w Europie była już w dużym stopniu zasymilowana z miejscowymi ludami przed Aryjskimi. Słowianie, którzy zachowywali cechy tej rasy, przybywając w V w. n.e. jako ostatni spośród ludów Aryjskich ze wschodu do środkowej Europy, wzmocnili jej liczebność, przywracając zachwiane proporcje międzyrasowe.Cechy rasy międzymorskiej znaczna część Słowian zachowuje do dzisiaj. Obecnie głównym obszarem koncentracji tej rasy są kraje północnosłowiańskie: Polska, Białoruś, Ukraina, Rosja, a ponadto Litwa, Łotwa, Estonia i Finlandia. Dla Słowian jako głównych i najliczniejszych przedstawicieli rasy międzymorskiej określono najbardziej typowe cechy psychiczne takie jak: wytrzymałość na trudy środowiska i bytowania, żywotność, wojowniczość, odwaga, waleczność, indywidualizm, instynkt współzawodnictwa, poczucie wspólnoty plemiennej, pracowitość zawziętość, nieustępliwość, wysokie poczucie godności i honoru, częste uzdolnienia humanistyczne, matematyczne, artystyczne i rzemieślnicze, zamiłowanie do muzyki, pieśni i tańca, otwartość, gościnność; zaś z cech mniej chwalebnych: zaborczość, zawiść, porywczość, awanturniczość, zarozumiałość. Rasa międzymorska, do której należą Słowianie to bez wątpienia rasa starożytnych Ariów z okresu ich jednolitości rasowej, czyli dawna rasa Aryjska. W dobie współczesnej, gdy większość narodów indoeuropejskich z dawnych Aryjskich cech plemiennych zachowała jedynie pokrewieństwo językowe, zatracając w znacznym stopniu cechy rasowe swych Aryjskich przodków, Słowianie pozostają jedynym większym ludem Indoeuropejskim, który oprócz bogatego słownictwa Aryjskiego zachował w tak znacznej swej masie także cechy dawnej rasy Aryjskiej, czyli międzymorskiej. Słowianie rasy międzymorskiej są więc głównymi dziedzicami, przedstawicielami i kontynuatorami rasy starożytnych ludów Aryjskich.
