Spacerując po Muzeum Techniki w Warszawie, w jednej z sal można było napotkać egzemplarz jednoosobowego pojazdu kosmicznego. W praktyce jest to wykonana przez ZSRR w skali 1:3 kopia legendarnej jednostki i podarowana przez ekipę Chruszczowa do zbiorów świeżo wybudowanego Pałacu Kultury i Nauki. Jest to Wostok 1, pierwszy z linii przygotowywanych przez ZSRR pojazdów, dzięki którym walczono z USA w przestrzeni kosmicznej. Określenie „pojazd” nieco nie pasuje do tej konstrukcji, przypominającej żaroodporną puszkę na krewetki. Umieszczenie się za sterami tego czegoś i wystrzelenie na orbitę świadczy tylko o tym pod jak wielką presją był Jurij Gagarin w kwietniu 1961 roku. Żaden normalny człowiek z prawidłowym instynktem samozachowawczym nie zgodziłby się wsiąść do takiej maszyny.

W filozofii uważana za byt nieorganiczny, w matematyce za zbiór, nieskończoność, to jedna z najdziwniejszych właściwości, cech, czy też struktur doświadczalnej przez ludzkość rzeczywistości. Ma w sobie pewien dyskomfort i piękno, potrafi urzec i przyprawić o siwiznę niektórych doświadczonych uczonych, opierających się w swoich pracach tudzież obliczeniach na jej własnościach.

Na przełomie grudnia 2024 i stycznia 2025 roku w mediach społecznościowych rozgorzała panika wokół zjawiska określanego jako Fogvid‑24 — zbiór relacji sugerujących, że gęsta zimowa mgła nie jest naturalna, lecz zawiera „toksyczne” cząstki, nanourządzenia („smart dust”) albo jest rezultatem tajnych testów rządowych, i że powoduje u ludzi nagłe objawy grypopodobne. Narracja zdobyła zasięgi w USA, Wielkiej Brytanii i Kanadzie, a następnie — za sprawą udostępnień — trafiła także do Polski. W niniejszym tekście analizuję twierdzenia zwolenników teorii, dostępne dowody i ich braki, ocenę ekspertów (w tym polskich), wiarygodność źródeł, analogie do innych teorii spiskowych oraz końcowe wnioski.

Na przełomie XIX i XX wieku świat nauki i duchowości przenikał się w sposób, który dziś może wydawać się zaskakujący. Hipnoza, mediumizm, magnetyzm i telepatia fascynowały zarówno uczonych, jak i zwykłych ludzi. W tym niezwykłym klimacie pojawiła się postać Stanisławy Tomczyk – kobiety, o której mówiono, że potrafi siłą umysłu poruszać przedmioty, zatrzymywać zegary i wpływać na przebieg gier losowych. Jej historia to przykład zderzenia naukowej dociekliwości z ludzką potrzebą wiary w zjawiska nadnaturalne.

Katastrofy i nagłe tragedie budzą nie tylko pytania o przyczyny techniczne i błędy ludzkie, lecz także sny, przeczucia i symbole. W 1966 roku w walijskim miasteczku Aberfan wydarzyła się tragedia, która odmieniła nie tylko lokalną społeczność, ale też brytyjskie spojrzenie na intuicję i zjawiska pozazmysłowe. To właśnie wtedy narodziło się Brytyjskie Biuro Przeczuć (Premonitions Bureau) – niezwykły eksperyment łączący psychiatrię, psychologię i metafizykę.

We wrześniu 1994 roku w Zimbabwe rozegrała się historia, która do dziś elektryzuje badaczy UFO, psychologów i dziennikarzy. Podczas przerwy śniadaniowej w Ariel School w miejscowości Ruwa ponad 60 uczniów zgłosiło obserwację lśniącego obiektu oraz postaci o nietypowym wyglądzie. Zdarzenie, znane jako Ariel School UFO Incident, stało się jednym z najbardziej omawianych zbiorowych przypadków obserwacji niezidentyfikowanych obiektów latających. Czym było to, co zobaczyły dzieci — faktycznym kontaktem z czymś nieznanym, czy raczej efektem psychologicznych mechanizmów grupowych?

Kiedy Helena usłyszała, jak jej syn śpiewa kołysankę, oblał ją zimny pot i zwiozła go na grób prababci. Magda przekonała się, że "duch", którego widziała jej córka, to objaw choroby. Dzieci potrafią napędzić dorosłym stracha. Zwłaszcza, gdy wspominają zmarłych.

Nie chcielibyście spotkać ich po zmroku w ciemnej alejce. Tych 10 kobiet siało postrach w przedwojennej Polsce. Jednocześnie większość z nich stała się też rozchwytywanymi przez media gwiazdami.Celebrytkami na miarę swoich czasów.

Klątwa pierścienia nie dotyczy wyłącznie ekranizacji tolkienowskiej prozy. Pewnego razu podobna sprawa zdarzyła się w realu, choć również na pograniczu życia i kina.

Lotnictwo fascynuje ludzi od początku XX wieku. Możliwość oderwania się od ziemi budzi w człowieku emocje niezwykłe — zachwyt nad majestatem przestworzy, lęk przed ryzykiem, poczucie wolności, a jednocześnie pewną niepewność wobec nieprzewidywalnych warunków atmosferycznych. Nic dziwnego, że w takich ekstremalnych warunkach rodzą się historie o tym, co niewidzialne i trudne do wyjaśnienia.

Czy człowiek, któremu przypisuje się brawurowe uwolnienie z internowania Mussoliniego, 13 lat później poszukiwał wrocławskiego złota koło schroniska PTTK Samotnia w Karkonoszach? Ta opowieść wydaje się niewiarygodna, ale nie jest zupełnie nieprawdopodobna. Rekonstruujemy sprawę krok po kroku.

Dnia 28 lutego 2002 roku otwarto najbardziej kuriozalne muzeum świata. Znajduje się ono w Acambaro, na północny zachód od miasta Meksyk. Można w nim obejrzeć prekolumbijskie wyroby ceramiczne, a wśród nich 50 rzeźb dinozaurów. Owe figurki wydają się mieć tysiące lat, czyli pochodzić z okresu, gdy ludzkość nie zdawała sobie sprawy z istnienia w przeszłości owych gadów.

Legenda Hornu jest tak wielka, że marynarze, którzy go opłynęli mają wiele „przywilejów”. Po pierwsze mogą gwizdać na pokładzie statków (co, jak wiadomo, przynosi pecha – głównie dlatego, że ściąga na takiego delikwenta karę, gdyż na żaglowcach gwizdem wydaje się i przekazuje rozkazy), mogą także podczas posiłku trzymać jedną nogę na stole, a w towarzystwie równych rangą zawsze mogą liczyć na miejsce siedzące.

Czy możliwe jest, że niektóre stworzenia uznawane za wymarłe od milionów lat wciąż skrywają się w odległych zakątkach naszej planety? To pytanie od dziesięcioleci rozpala wyobraźnię badaczy i pasjonatów tajemnic natury. Brytyjski zoolog i kryptozoolog Karl Shuker w swojej monumentalnej książce Still In Search of Prehistoric Survivors (2016) podejmuje próbę usystematyzowania wiedzy na ten temat. Jego dzieło to nie tylko katalog legend i relacji, lecz także poważna refleksja nad granicami nauki i ludzkiej ciekawości.

Londyn to miasto pełne kontrastów – tętniące życiem i nowoczesnością, a jednocześnie zakorzenione w tysiącletniej historii. Mury starych pałaców, brukowane ulice i wąskie zaułki pamiętają zarówno triumfy, jak i tragedie. Nic dziwnego, że stolica Anglii od dawna uznawana jest za jedno z najbardziej nawiedzonych miast świata. Duchy londyńskie nie ograniczają się do Tower – pojawiają się w pałacach królewskich, na stacjach metra, w teatrach i gospodach. Oto kilka miejsc, które od wieków wzbudzają grozę i fascynację.