Temat jednego z najpopularniejszych wypracowań zadawanych przez nauczycieli w szkole, brzmi mniej więcej tak: "Jak będzie wyglądał świat za 100 lat?". Zaprawieni w bojach uczniowie chwytają za pióra i przelewają na papier mniej lub bardziej prawdopodobne scenariusze tego, jak będzie wyglądała przyszłość. Ktoś powie, że to dziecinada mająca pobudzić wyobraźnię młodego człowieka i pewnie będzie to po części prawda. Warto jednak pamiętać, że przewidywanie przyszłości jest również dyscypliną naukową, która nie ma bynajmniej nic wspólnego z wróżkami, wróżbiarstwem czy jasnowidztwem.
Futurologia zajmuje się prognozowaniem przyszłości w wielu rozmaitych dziedzinach. Wśród przepowiedni futurologów znajdziemy takie, które dotyczyć będą gospodarki, polityki czy rozwoju technologii. Przewidywanie tego, co będzie, obywa się przede wszystkim na podstawie analizy zjawisk, które miały lub mają miejsce oraz oglądu rzeczywistości.
Po Ziemi stąpało lub stąpa wiele wybitnych osób, które dzięki olbrzymiej wiedzy i umiejętności wnioskowania potrafiły określić kształt przyszłego świata. Ich umysły wyprzedziły lata, a czasami całe epoki.
Prezentujemy sylwetki ludzi, którzy czasami poprzez prezentację swoich poglądów, a czasami dzięki swoim dziełom potrafili przewidzieć przyszłość.
Leonardo Da Vinci
"Człowiek renesansu" - to hasło pasuje do niego jak ulał. Oprócz malarstwa, zajmował się m.in.: architekturą, muzyką, filozofią, matematyką czy anatomią.
Da Vinci żył w XV w., ale już wtedy miał swoje wyobrażenie dotyczące wyglądu dzisiejszego świata. Przewidywał powstanie maszyny parowej czy samolotu. Oto jak słynnego włoskiego malarza opisywał Stefan Żeromski w swoim tekście pt.: "Leonardo Da Vinci a Mikołaj Kopernik":
"Pierwszy przewidział zastosowanie śruby w żeglarstwie i miał wyraźne przeczucie maszyny parowej, jest wreszcie praszczurem olbrzymiej dziedziny lotnictwa. Ponad tą niezmierną krainą jego naukowego poznania, wciąż jeszcze otoczoną mgłą tajemnicy, wznosi się jego wielka nauka o sztuce malarskiej (...)"
Juliusz Verne
Ten francuski pisarz był jednym z prekursorów literatury gatunku science-fiction. W jego książkach odnaleźć można śmiałe wizje i pomysły, które po wielu dekadach doczekały się realizacji.
Czytając niektóre z jego powieści aż trudno uwierzyć, że powstawały one w XIX w., kiedy perspektywa lotu na Księżyc była odleglejsza, niż dziś wycieczkowego lotu na Marsa.
"Z Ziemi na Księżyc" - książka, która została wydana w 1865 r. opisuje szczegóły lotu załogowego na Srebrny Glob. Zdaniem wielu osób, przygody bohaterów, którzy specjalnie skonstruowanym międzyplanetarnym pociskiem wyruszają w kierunku Księżyca, do złudzenia przypominają realizowany niemal wiek później program Apollo.
Na kartach jego powieści znaleźć można opisy wielu przedmiotów i technologii, które dopiero za jakiś czas miały ujrzeć światło dzienne. Są wśród nich: lasery, statek podwodny, roboty, samolot odrzutowy czy telegraf.
George Orwell
To znany brytyjski pisarz - twórca głośnych powieści "Folwark zwierzęcy" i "Rok 1984".
Właśnie ta druga książka postrzegana jest jako dzieło wizjonerskie. Antyutopia, w której powieściopisarz przedstawił państwo totalitarne - w sposób perfekcyjny opisuje zbrodniczą machinę, jaką jest ustrój komunistyczny, w której nie liczy się człowiek, a jednostka jest trybikiem w wielkiej machinie. Choć "Rok 1984" został wydany w 1949 r., Orwellowi udało się przewidzieć większość konsekwencji komunizmu.
W powieści Orwella, wszyscy muszą być tacy sami i myśleć w identyczny sposób. Myślenie musi być zaś zgodne ze stanowiskiem Partii, która ma zawsze rację i dla której człowiek się nie liczy.
"Partia pragnie władzy wyłącznie dla samej władzy. Nie obchodzi nas dobro ludzkości; obchodzi nas wyłącznie władza. Nie bogactwa, luksusy, długie życie lub szczęście, a tylko władza czysta władza."
Skąd my to wszystko znamy? W "Roku 1984" Orwell szczegółowo opisał działanie całego systemu; instytucje i organy, których odpowiedniki z powodzeniem znaleźć można było w PRL.
Inwigilacja, donosicielstwo, ciągła kontrola sprawowana nad ludźmi - to wszystko, czego doświadczyli obywatele państw owładniętych przez ten okrutny system polityczny, Orwell opisał na kartach swojej powieści. Z wiadomych względów książka ta przez długi czas była zakazana w Polsce przez cenzurę.
To Orwell jest twórcą słynnego sformułowania - "Wielki Brat patrzy", które weszło na stałe do słownika języka popkultury.
Vannevar Bush
Pochodzący ze Stanów Zjednoczonych wynalazca i inżynier. Urodził się w roku 1890 r. i mimo, że pamiętał jeszcze czasy XIX w., zajmował się już informatyką.
Kiedy w 1945 r. charakteryzował maszynę Memex, która będącą teoretycznym komputerem analogowym - Bush przewidział powstanie systemu informacyjnego znanego dziś jako WWW. Mało tego - spisał też swoje pomysły, które jak się później okazało, urzeczywistniły się, gdy na dobre zaistniała globalna sieć.
Stanisław Lem
Polski pisarz, którego dzieła są znane czytelnikom na całym świecie. W jego dorobku znajdują się przede wszystkim utwory należące do fantastyki naukowej.
Z biegiem lat okazało się, że Lem poza tworzeniem pasjonujących historii, potrafił za pomocą swoich książek przewidywać przyszłość. W jego powieściach pojawiają się urządzenia i technologie, których używamy od niedawna bądź takie, o których wiadomo, że już wkrótce wejdą do masowej produkcji.
A o czym Lem wiedział, gdy większości takie rzeczy się nawet nie śniły? W swojej powieści pt. "Człowiek z gwiazd" polski twórca pisze o wynalazkach, które tradycyjną książkę mogą odesłać do lamusa: "Całe popołudnie spędziłem w księgarni. Nie było w niej książek. Nie drukowano ich już od pół wieku bez mała. A tak się na nie cieszyłem, po mikrofilmach, z których składała się biblioteka "Prometeusza". (...) Księgarnia przypominała raczej elektronowe laboratorium. Książki to były kryształki z utrwaloną treścią. Czytać można je było przy pomocy optonu. Był nawet podobny do książki, ale o jednej, jedynej stronicy między okładkami. Za dotknięciem pojawiały się na niej kolejne karty tekstu. Ale optonów mało używano, jak mi powiedział robot-sprzedawca. Publiczność wolała lektany - czytały głośno, można je było nastawiać na dowolny rodzaj głosu, tempo i modulację. Tylko naukowe publikacje o bardzo małym zasięgu drukowano jeszcze na plastyku imitującym papier. Tak że wszystkie moje zakupy mieściły się w jednej kieszeni, choć było tego prawie trzysta tytułów. Garść krystalicznego zboża - tak wyglądały książki."
W tym krótkim opisie, pochodzącym z powieści wydanej w 1961 r., Lem przewidział popularność audiobooków, powstanie elektronicznej książki, a nawet papieru elektronicznego.
Już w wydawanych w latach 50-tych książkach, pojawia się u Lema coś, co dziś znamy jako Internet, a w swoich późniejszych utworach przewidział powstanie rzeczywistości wirtualnej, która służyć będzie rozrywkom i wygodom.
Arthur C. Clarke
Twórca literatury fantastycznonaukowej, zasłynął m.in.: powieścią "2001: Odyseja kosmiczna", będącą wynikiem współpracy ze Stanleyem Kubrickiem, który zrealizował film pod tym samym tytułem.
Artur C. Clarke przewidywał powstanie technologii, która stworzy podwaliny pod znaną dziś wszystkim globalną sieć. Wieszczył także, że komunikować się będzie można dzięki stworzonym przez człowieka satelitom.
Człowiek na Księżycu? Arthur C. Clarke wiedział to już latach 40-tych XX wieku. O jego słowach zapowiadających tę wiekopomną chwilę przypomniano sobie, gdy Neil Armstrong postawił na Księżycu swoją stopę.
Marshall McLuhan
Kanadyjski nauczyciel, filozof i literaturoznawca. O McLuhanie zrobiło się głośno w latach 60-tych, kiedy powiedział, że samo medium, czyli środek przekazu ma większy wpływ na człowieka niż przekazywana przezeń informacja.
McLuhan prorokował nadejście ery mediów elektronicznych. Kiedy rola radia i telewizji była jeszcze marginalizowana, on już zapowiadał, że w związku z ich pojawieniem się, nastanie rewolucja, którą będzie można porównać do tej, jaka miała miejsce wraz z wynalezieniu druku. Nowoczesne media miały w jego mniemaniu doprowadzić do wywrócenia wszystkiego "do góry nogami".
Alvin Toffler
Amerykański socjolog i futurolog, który w swoich pracach formułuje tezy dotyczące postępu cywilizacyjnego i związanych z nim przeobrażeń kulturowo-społecznych. Wg Tofflera, w ciągu dziejów następują przełomy, które określić można mianem fal technologicznych. W tej chwili mamy do czynienia z trzecią falą, z którą związane jest niesłychane przyspieszenie w dziedzinie rozwoju technologii.
Urodzony w 1928 r. Toffler, przewidział w swoich książkach, że ludzie będą mieli niemal nieograniczone możliwości porozumiewania się i komunikacji, niezależnie od miejsca, w którym się znajdują. Wieszczył on także milowy krok, który nastąpi w zakresie dostępu do informacji oraz informatyzację. Wspominał też o mających nastąpić eksperymentach w dziedzinie genetyki i o klonowaniu.
Toffler w swoich pracach rozprawiał także o upadku wielkich imperiów. To właśnie jemu przypisuje się często trafną prognozę dotyczącą rozpadu Związku Radzieckiego.. Na długo przed upadkiem Muru Berlińskiego, przewidział też zjednoczenie Niemiec.
Peter Schiff
Amerykański ekonomista, który głośno krytykuje obecny system gospodarczy USA. W czasie, gdy Amerykanie zapożyczali się jeszcze na potęgę i kiedy mało kto myślał o jakimkolwiek kryzysie, Schiff już prognozował załamanie się rynku i głęboką recesję.
"Uważam, że będzie bardzo źle, nie jest istotne, czy kryzys rozpocznie się w 2007 czy może 2008 roku. Myślę również, że będzie on trwał nie przez kwartały, ale przez lata" - powiedział Schiff w głośnym już wystąpieniu w stacji "Fox News". "Nie wiem skąd on bierze takie rzeczy" - odpalił wówczas Arthur Laffer, który doradzał niegdyś Ronaldowi Reaganowi.
Ekonomista za główną przyczynę nadchodzącego kryzysu uważał nadmierną konsumpcję i zapożyczanie się na potęgę, nieadekwatne do wielkości produkcji i stanu oszczędności.
Źródło
Użytkownik domino edytował ten post 13.09.2011 - 15:29
