Skocz do zawartości


Religia Karaibów


  • Zaloguj się, aby dodać odpowiedź
Brak odpowiedzi do tego tematu

#1 Gość_mag1-21

Gość_mag1-21.
  • Tematów: 0

Napisano

Santeria- religia Karaibow


Santeria jest także znana jako: Regla de Ocha, La Regla Lucumi, Lukumi, itp.
Santeria jest synkretyczną religią pochodzenia karaibskiego. Zawiera elementy kultu Orisha (dosłownie „Główny Strażnik") i wierzenia narodów Joruba i Bantu, z południowej Nigerii, Senegalu i wybrzeża Gwinei. Są one połączone z elementami hołdowniczymi z rzymskiego katolicyzmu.
Początki religii wiążą się z handlem niewolnikami, kiedy wielu członków narodu Joruba schwytano jako niewolników i przewieziono z Afryki na Karaiby. Zwykle byli chrzczeni przez rzymsko-katolickiego księdza po przybyciu, a ich wierzenia były dławione przez nowych panów. Wytworzyli jednak nową drogę przetrwania ich religii — mianowicie zrównali każdego z `Orisha` ze swej religii z odpowiednim świętym katolicyzmu. Przykłady dość generalnie uznanych to:
— Babalz Ayi stał się świętym Łazarzem (patronem chorych),
— Shangs stała się świętą Barbarą (kontroluje grzmoty, błyskawice, ogień, ...),
— Eleggua lub Elegba stał się świętym Antonim (patronuje drogom, mostom itp.),
— Obatala stało się jednocześnie Najświętszą Panienką z `Las Mercedes` i powstałym z martwych Jezusem (a więc źródłem stworzenia i źródłem duchowości),
— Oggzn stał się świętym Piotrem (patronem wojny),
— Oshzn stała się Najświętszą Panienką Dobroczynności (kontroluje pieniądze, wrażliwość ...).

W przypadku wierzeń ludu Joruba, zestawienie to wygląda następująco:
Babalu Aye – bóg uzdrowiciel, ukarany trądem za zuchwalstwo przez wielkiego Olodumare, uważany za brata Chango; utożsamiany z św. Łazarzem
Eleggua – opiekun dróg, podróżnych oraz domostw; w obrzędach Santerii, to jemu składa się najpierw hołd, jako że rezyduje u "drzwi kosmicznych". Wraz z Ogunem, Osainem oraz Osunem stanowi ochronę domu oraz zainicjowanego Santero. Jego wizerunki to cementowa głowa, której usta, oczy, nos oraz uszy wykonane są z muszelek. Głowa ta często stoi przed drzwiami. Elleggua utożsamiany jest z św. Antonim.
Obatala – bóstwo żeńskie/męskie; jest zwany Panem Bieli, ponieważ jego pałac oraz ubrania są zawsze białe. Kiedy nie wszystkie bóstwa mogą być zainicjowane, Obatala już rezyduje w człowieku poprzez kości, które są w jego ulubionym kolorze. Jego "dzieci" zawsze noszą białe stroje oraz białe korale. Pod jego ochroną są Albinosy (ludzie i zwierzęta), które utożsamiono zarówno z Maryją (czczono jej wizerunek z Las Mercedes), jak i ze zmartwychwstałym Jezusem.
Ogun (lub Oggzn, Oguzn) – bóg wojny, metalu, sprawiedliwości oraz pracy. Został zastąpiony św. Piotrem.
Oshun – bóstwo żeńskie duchowości i obfitości; patronka Kuby. Jej kolory to żółty i złoty, a ulubiony kamień to bursztyn. Kocha wszystko, co piękne. Uważana jest za siostrę Yemaya. Utożsamiono ją z Maryją, ale tym razem z "Najświętszą Panienką Dobroczynności".
Szango/ Changó – w zależności od zachcianek, żeńskie lub męskie bóstwo zjawisk atmosferycznych, błyskawic, ognia, oraz sprawiedliwości. Według legend jego żoną jest Oya (wcześniej była nią Obba). Zastąpiono św. Barbarą.
Yeggua- zwiastun śmierci, czczony jako św. Erazmus.
Oyá / Yansa - bogini miejsc wiecznego odpoczywania; żona Chango; uważana za opiekunkę czarownic. Czczona jako św. Anna z Efezu/św. Klara.
Ochosi - myśliwy, patron oskarżonych oraz szukających sprawiedliwości - św. Cecylia.
Orunla - jedyny bóg, któremu udało się okpić śmierć. W jego posiadaniu jest legendarna tablica Ifa, dzięki której potrafi zajrzeć w przyszłość. Przyjęto dla niego imię św. Franciszka.
Allunga - jedno z wcieleń Obatali, okrutnego wojownika na koniu - czczony jako św. Łukasz.
Osain - bóg strachu, czczony jako św. Cyryl.
Ibeji - bliźniacze bóstwa zajmujące się dziećmi. Uwielbiają taniec i wszelkie słodkie rzeczy, w jednej z legend, przechytrzyły samego Diabla, wdając się z nim w grę tańca, utożsamiane są ze świętymi Kosmą i Damianem.
Yemaya - bogini oceanów; jest patronką kobiet chcących zajść w ciążę oraz kobiet oczekujących potomstwa. Jest kochającą matką, która zawsze wysłuchuje szukających pomocy, jednak rozgniewana, może być trudna do przebłagania. Znana z tego, że gdy któreś z jej dzieci cierpi, w akcie desperacji i chęci pomocy, omamia je wciągając do wody i zabiera je do swego pałacu który jest na dnie oceanów. Utożsamiana z Matką Boską Reglaną.

Rozmieszczenie i liczba wyznawców Santerii

Wierni Santerii koncentrują się obecnie na: Kubie i innych wyspach Karaibów. Również w hiszpańskiej populacji na Florydzie, w Puertoryko, stanach New Jersey, Nowy Jork i mieście Los Angeles. Wyznawcy Santerii występują również w Argentynie, Brazylii, Kolumbii, Meksyku i Wenezueli, oraz we Francji i w Holandii.
Santeria była zwalczana na Kubie od czasów rewolucji komunistycznej — szczególnie w latach 60-tych. Obecnie cieszą się generalnie tolerancją, zaś w latach 90-tych popularność Santerii na Kubie gwałtownie wzrosła.
Kult Santeria nigdy nie został zniszczony ani zmarginalizowany, choć próbowano walczyć z nim metodami administracyjnymi na Kubie po rewolucji w tym kraju.
Dane o liczbie wyznawców są sporne, gdyż Santeria nie dąży nigdzie do rejestracji wyznania jako związku wyznaniowego, a wyznawcy tego kultu ujmowani są w statystykach jako katolicy. Operuje się liczbami od kilkuset tysięcy (to jednak wydaje się być mocno zaniżonym szacunkiem) do ok. 10 milionów. Najbardziej prawdopodobna liczba to 2,5-3 miliony.

Wierzenia
Wiele praktyk Santerii jest trzymanych w tajemnicy przed obcymi. Ponadto istnieje wielu liderów, co oznacza różnice w praktykach i wierzeniach. Generalnie wiadomo jednak, że:
— Bogowie — główny bóg jest nazywany Olorun lub Olódůmarč` czyli „właściciel nieba". Jest on głównym bogiem, stwórcą uniwersum i pomniejszych strażników czyli Orisha. Każdy z Orisha ma przyporządkowanego swego katolickiego świętego, zasadę, ważny numer, kolor, posiłek, odpowiedni taniec i emblemat. Orisha potrzebują posiłku w formie krwawej zwierzęcej ofiary i przygotowanych potraw, oraz ludzkich próśb i podziękowań, żeby pozostać sprawne w działaniu ...
— Rytualne Ofiary — są integralną częścią większości santeriańskich obrzędów religijnych. Krew zwierząt zbiera się i ofiarowuje poszczególnym Orisha. Zwykle używa się do tego celu kurczaków. Wierzy się, że ich ofiarowanie zadowala świętych, przynosi szczęście, oczyszczenie duchowe i zgładzenie grzechów.
— Opętanie — rytmiczne dźwięki i ekstatyczne tańce podczas obrzędów Santerii, mają powodować opętania jednostek, przez wskazanego Orisha. Dana osoba działa wtedy i przemawia jak dana Orisha.
— Hołdy oddawane przodkom — do przodków, nazywanych Ara Orun (Ludzie z Nieba), zwraca się po moralne przewodnictwo i dobry przykład. Ich imiona są recytowane podczas ceremonii rodzinnych.

Dołączona grafika

Miejsce kultu Santerii w Hawanie

Praktyki

— Tajemniczość — posiadamy bardzo niewielką ilość informacji o wierze, rytuałach, symbolizmie i praktykach Santerii. Najpierw trzeba osiągnąć pewien stopień wtajemniczenia w wierze, żeby uzyskać dalsze informacje.
— Tradycja — Santeria nie jest religią księgi jak Judaizm czy Islam. Jak większość tradycji i religii „pierwotnych", jest przekazywana ustnie.
— Rytuał — rytuał zwykle zaczyna się inwokacją do głównego boga Olurun. Bębny zapewniają afrykańską muzykę. Rytm zmienia się potem na inny związany z danym Orisha, do którego również wprowadza się inwokację. Zwierzęta, zwykle kurczaki, są zabijane podczas większości rytuałów. Tańce są kolejnym ważnym czynnikiem rytuałów.
— Kapłaństwo — kapłani są nazywani Santeros lub Babalochas. Kapłanki są nazywane Santeras i Tyalochas. Natomiast Olorisha może się odnosić zarówno do kapłanki jak i kapłana. Są trenowani przez wiele lat w tradycji ustnej i obrzędach wiary. Potem przed inicjacją, są również praktykowane odosobnienia. Uczą się tańców, śpiewów i metod uzdrawiania.
— Botanikas — to sklepy, które specjalizują się w dostarczaniu towarów santeriańskich. Sprzedają uroki, zioła, specjalne napoje, instrumenty muzyczne i inne materiały używane przez Santerian.

Istnieje wiele narodowych wariacji tej religii. Szczególnie jest to widoczne w takich miejscach jak Los Angeles, CA, gdzie hiszpańskojęzyczna populacja ma w Santerii wiele elementów narodowych. Meksykańska Santeria podkreśla ważność rzymskiego katolicyzmu i często zawiera elementy lokalnych kultów świętych np. Dziewica z Gwadelupy. Z kolei kubańska wersja Santerii podkreśla swoje korzenie afrykańskie.

Zrodla:
Wikipedia,
Krzysztof Dziubała
  • 0



Użytkownicy przeglądający ten temat: 1

0 użytkowników, 1 gości oraz 0 użytkowników anonimowych