Osobowość mnoga, osobowość naprzemienna, osobowość wieloraka, rozdwojenie osobowości, rozdwojenie jaźni (ang. multiple personality, dissociative identity disorder, DID) to zaburzenie dysocjacyjne, polegające na występowaniu przynajmniej dwóch osobowości u jednej osoby. Zazwyczaj poszczególne osobowości nie wiedzą o istnieniu pozostałych.
Jednym z najbardziej tajemniczych zaburzeń osobowości, do tej pory niedostatecznie zbadanym przez psychiatrię i psychologię jest zaburzenie zwane Osobowością Wieloraką. Choroba ta, znana jest również pod nazwą Dysocjacyjne Zaburzenie Osobowości (ang. dissociative identity disorder) lub Osobowość Mnoga.
Do tej pory w historii psychiatrii zanotowano około 200 przypadków wystąpienia osobowości wielorakiej, co sprawia że to niezwykle ciekawe pod względem naukowym zaburzenie nie jest jeszcze dobrze zbadane. Przez długi czas, osoby mające w sobie kilka osobowości nie były w ogóle diagnozowane. Teraz, diagnoza jest już możliwa, a chory objęty jest opieką psychiatry i psychologa i czeka go długotrwała psychoterapia.
Pierwsze poważne potraktowanie możliwości wystąpienia kilku osobowości w jednym ciele wiąże się z postacią Billy’ego Milligan’a, który w latach 70 tych XX wieku oskarżony został o popełnienie gwałtu i napadu z bronią w ręku. W trakcie procesu okazało się, że Billy nie pamięta wielu sytuacji ze swojego życia i wyraźnie cierpi na zaburzenia psychiatryczne. Jego lekarz, psychiatra Keyes, zajął się Billym i prowadząc jego psychoterapię wykazał istnienie w Billym aż 24 osobowości.
Skąd wielorakość?
Zakłada się, że rozszczepienie osobowości ma źródło w głębokim urazie wczesnodziecięcym. Najczęściej pacjentami są osoby molestowane w dzieciństwie, lub doświadczające długoletnio trwającej przemocy w rodzinie. Sposobem radzenia sobie dziecka, jest zepchnięcie do nieświadomości uczuć i zachowań, z których z czasem powstają alternatywne osobowości. Może ich być od kilku aż do ponad dwudziestu. Poszczególne osobowości mogą wiedzieć o swoim istnieniu, choć osobowość podstawowa najczęściej nie wie nic o swoich towarzyszach. Poszczególne osobowości różnić mogą się wiekiem, płcią, orientacją seksualną, wiedzą, umiejętnościami, kompetencjami, talentami. Może zdarzyć się, że jedna z postaci wykazuje wyjątkowy talent malarski, druga jest programistą, a trzecia mówi biegle w obcym języku. Nie wiemy skąd biorą się ujawniane przez poszczególne osobowości umiejętności.
Charakteryzuje się dezintegracją ego, integralność którego zapewnia możliwość pozytywnego włączania zdarzeń zewnętrznych i doświadczeń społecznych w obręb percepcji. Osoba niezdolna do zinternalizowania zdarzeń zewnętrznych może doświadczać poczucia emocjonalnego rozregulowania, w ekstremalnych przypadkach tak intensywnego, że prowadzącego do dysocjacji własnej osobowości (łac. dissociatio - rozdzielenie) .
Psychoterapia osobowości wielorakiej
Psychoterapia tak złożonego zaburzenia polega na pracy terapeutycznej mającej na celu integracje poszczególnych osobowości. W toku leczenia, często wspomaganego farmakologicznie, poszczególne osobowości zlewają się ze sobą a ich wysuwanie się na pierwszy plan staje się coraz rzadsze. Pacjent uczy się również akceptować własną chorobę i poszczególne osobowości, z którymi współżyje. Najczęściej integracja osobowości powoduje zanik specyficznych umiejętności poszczególnych osobowości.
Prawdopodobnie pełne wyleczenie osoby chorej nie jest możliwe, zawsze może dojść bowiem do ponownego rozszczepienia. Najczęściej jednak zaburzenie jest diagnozowane rzadko.
Charakterystyka osobowości wielorakiej:
* występuje w okresie młodzieńczym i dzieciństwie
* częściej występuje u kobiet - stosunek 70% do 30%
* jest jednym typem w danym momencie
* jeśli zapowiada samobójstwo raczej do niego nie dojdzie
* u osoby zaburzonej występuje osobowość gospodarza z nią się identyfikuje najsilniej, tylko ona wie że występują inne osobowości- najlepsza praca terapeutyczna kiedy terapeuta trafi do osobowości gospodarza
* każda osobowość ma odrębną tożsamość, wspomnienia, ale zdarza się że również płeć, wiek, iloraz inteligencji, ciśnienie krwi, ostrość wzroku, preferencje seksualne, czy alergie
* badania czynności układu nerwowego mogą wykazać różnice w pracy mózgu poszczególnych osobowości u tej samej osoby.
Źródło -
http://www.poradnikpr.info/?p=2356
